Οι δέκα πλουσιότεροι άνθρωποι στον κόσμο (δημοσίευση στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ)

Οι Δέκα Πλουσιότεροι Άνθρωποι στην Αμερική

Οι πλούσιοι, από ότι φαίνεται, δεν έγιναν ούτε πλουσιότεροι ούτε και φτωχότεροι το 2008, σύμφωνα με το περιοδικό Forbes 400. Η αύξηση της τιμής του πετρελαίου και των έργων τέχνης άνοιξε το δρόμο σε 31 νέα μέλη, ενώ οι ασταθείς τιμές στο χρηματιστήριο αξιών αλλά και το real estate έβγαλαν εκτός λίστας 33 άτομα. Ο μεγαλύτερος χαμένος ήταν ο μεγαλοϊδιοκτήτης καζίνο Sheldon Adelson, του οποίου η περιουσία μειώθηκε κατά 13 δισεκατομμύρια δολλάρια τους τελευταίους 12 μήνες. Παρομοίως, ο Kirk Kerkorian, του οποίου οι μετοχές στο MGM Mirage έπεσαν κατά 70% το περασμένο έτος, έχασε περίπου 6,8 δισεκατομμύρια δολλάρια. Ο μεγάλος κερδισμένος για το 2008 ήταν ο δήμαρχος της Νέας Υόρκης, Michael Bloomberg, του οποίου η περιουσία αυξήθηκε κατά 8,5 δισεκατομμύρια δολλάρια, όταν αγόρασε το 20% των μετοχών της εταιρίας του από την Merrill Lynch.

Ας δούμε την ενδιαφέρουσα λίστα των 10 πλουσιότερων ανθρώπων της Αμερικής, όπως αυτή δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Forbes 400.

1. William H. Gates III (57 δισεκατομμύρια δολλάρια)

Ο ιδρύτης της Microsoft, παντρεμένος με 3 παιδιά, αποχωρεί αργά αλλά σταθερά από το τιμόνι του κολοσσού που δημιούργησε με τόσο πάθος και όραμα. Δημιουργώντας το φιλανθρωπικό ίδρυμα Bill and Melinda Gates, αφιερώνει πλέον το ταλέντο του αλλά και τα κέρδη του για την καταπολέμηση της πείνας στις αναπτυσσόμενες χώρες, τη βελτίωση της εκπαίδευσης στις ΗΠΑ, τη δημιουργία εμβολίων κατά της ελονοσίας, της φυματίωσης και του AIDS. Μιλώντας για «δημιουργικό καπιταλισμό» στο Νταβός της Ελβετίας, είπε μεταξύ άλλων: «Είμαι αισιόδοξος και ανυπόμονος. Ο κόσμος γίνεται μεν καλύτερος, αλλά όχι αρκετά γρήγορα και όχι δυστυχώς για όλους».

2. Warren Buffett (50 δισεκατομμύρια δολλάρια)

Ο 78χρονος μεγαλοεπενδυτής από την Omaha της πολιτείας της Nebraska, χήρος και ξαναπαντρεμένος με 3 παιδιά, έκανε διανομή εφημερίδων όταν ήταν παιδί. Σπούδασε στο πανεπιστήμιο Columbia, δίπλα στον guru των επενδύσεων, Benjamin Graham. Σήμερα έχει επενδύσει σε ασφαλιστικές εταιρίες (όπως η Geico και η General Re), σε κοσμήματα (Borsheim’s), σε εστιατόρια (Dairy Queen και See’s Candies) και διαθέτει μετοχές στην Coca Cola, την Wells Fargo και την Anheuser-Busch. Τον περασμένο Οκτώβριο έβαλε ένα μοναδικό στοίχημα με τα υπόλοιπα μέλη της περίφημης λίστας του Forbes 400. Είπε ότι θα δώριζε 1 εκατομμύριο δολλάρια σε φιλανθρωπικούς σκοπούς, αν οι υπόλοιποι παραδεχτούν ότι πληρώνουν λιγότερους φόρους από τις γραμματέες τους!

3. Lawrence Ellison (27 δισεκατομμύρια δολλάρια)

Ο 64χρονος ιδιοκτήτης της Oracle, ζει στην Καλιφόρνια, έχει χωρίσει 3 φορές, έχει ξαναπαντρευτεί και αποκτήσει 2 παιδιά. Σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο του Chicago, αλλά δεν αποφοίτησε ποτέ. Ίδρυσε την Oracle το 1977 και τα τελευταία 4 χρόνια έχει εξαγοράσει πάνω από 40 εταιρίες.

4-7. Η Δυναστεία του Wal-Mart – Jim Walton, S. Robson Walton, Christy Walton και Alice Walton (με μέσο όρο 23,3 δισεκατομμύρια δολλάρια έκαστος)

Οι γιοί, η κόρη αλλά και η νύφη του πρωτοπόρου Sam Walton ξαναμπήκαν στην περίφημη λίστα μετά από απουσία ενός έτους. Οι μετοχές της Wal-Mart αυξήθηκαν κατά 45%, ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης και της στροφής των καταναλωτών προς τα εκπτωτικά μαγαζιά. Σήμερα το Wal-Mart είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός κολοσσός παγκοσμίως, με 7.300 υποκαταστήματα, 2 εκατομμύρια υπαλλήλους και πωλήσεις που φτάνουν στα 378 δισεκατομμύρια δολλάρια. Ετησίως, ο εμπορικός αυτός κολοσσός, εξυπηρετεί πάνω από 200 εκατομμύρια πελάτες.

8. Michael Bloomberg (20 δισεκατομμύρια δολλάρια)

Ο 66χρονος δήμαρχος της πόλης της Νέας Υόρκης, είναι χωρισμένος και έχει δύο παιδιά. Γεννήθηκε στην Βοστώνη, σπούδασε μηχανολόγος στο Johns Hopkins και μετά πήρε μεταπτυχιακό στη Διοίκηση Επιχειρήσεων από το Harvard. Έγινε ο 8ος πλουσιότερος άνθρωπος της Αμερικής, όταν δανείστηκε για να εξαγοράσει το 20% της εταιρίας του, Bloomberg LP από την Merrill Lynch τον Ιούλιο για 4.5 δισεκατομμύρια δολλάρια. Σήμερα του ανήκει το 88% της εταιρίας που δημιούργησε το 1982, της οποίας τις υπηρεσίες έχει βελτιώσει, παρέχοντας πλέον στους πελάτες της ειδήσεις, περιοδικό, καλωδιακό κανάλι αλλά και ραδιοφωνικό σταθμό. Έχει δώσει περίπου 800 εκατομμύρια δολλάρια για φιλανθρωπικούς σκοπούς τα τελευταία 5 χρόνια και, σε συνεργασία με τον Bill Gates, σχεδιάζουν να επενδύσουν μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια για την καταπολέμηση του καπνίσματος παγκοσμίως.

9-10. Charles και David Koch (από 19 δισεκατομμύρια δολλάρια έκαστος)

Τα δύο αδέρφια ανέλαβαν την επιχείρηση του πατέρα τους, Fred C. Koch, ο οποίος εφυήρε μια μέθοδο μετατροπής λαδιού ειδικού βάρους σε βενζίνη. Ο Charles σπούδασε πυρηνική και χημική μηχανική στο MIT και είναι συν-ιδρυτής του Cato Institute (ερευνητικό κέντρο). Ο David, που έχει πτυχίο χημικής μηχανικής από το MIT, δώρισε περίπου 100 εκατομμύρια δολλάρια στο ιατρικό κέντρο του πανεπιστημίου που σπούδασε για την έρευνα κατά του καρκίνου και άλλα 100 εκατομμύρια δολλάρια στο Lincoln Center της Νέας Υόρκης. Σήμερα η βιομηχανία Koch έχει μετοχές σε εταιρίες που κατασκευάζουν αγωγούς, σε διυλιστήρια, εταιρίες παραγωγής λιπασμάτων, υφασμάτων, δασικών προϊόντων και χημικών παραγώγων. Τα αδέρφια κατέχουν το 84% της εταιρίας, που κάνει πωλήσεις ύψους 98 δισεκατομμυρίων δολλαρίων και δίνει δουλειά σε 80.000 υπαλλήλους σε 60 χώρες.

Η στατιστική του πλούτου

 271 μέλη της περίφημης λίστας του Forbes 400 είναι αυτοδημιούργητα.

 49 έχουν σπουδάσει στο Harvard, 30 στο Stanford, 17 στο Yale και 7 στο Princeton.

 Το νεότερο μέλος είναι ο Mark Zuckerberg, ο δημιουργός του Facebook, που στα 24 του έχει περιουσία που ανέρχεται στο 1.5 δισεκατομμύριο δολλάρια. Το γηραιότερο μέλος είναι ο John Kluge, 94 ετών και με περιουσία που ανέρχεται στα 9 δισεκατομμύρια δολλάρια.

 81 μέλη ζουν στην Καλιφόρνια, 64 στην πόλη της Νέας Υόρκης, 25 στην πολιτεία της Florida και 39 στην πολιτεία του Texas.

 Ο Michael Bloomberg βγάζει 1000 δολλάρια ανά 3.7 δευτερόλεπτα, ο Jim Walton βγάζει τα ίδια λεφτά σε 4,4 δευτερόλεπτα και ο Patrick Soon-Shiong σε 11.3 δευτερόλεπτα.

 Το μίνιμουμ εισόδημα για είσοδο στην περίφημη λίστα είναι το 1.3 δισεκατομμύρια δολλάρια.

 42 γυναίκες βρίσκονται στην λίστα με μέσο όρο περιουσίας τα 4.3 δισεκατομμύρια δολλάρια.

Διάσημα αποφθέγματα

• «Μόνο οι ασήμαντοι άνθρωποι πληρώνουν φόρους» - Leona Helmsley

• «Είναι κάτι σαν ασθένεια να θεωρείσαι θεός, δημιουργός των πάντων. Εγώ όμως αισθάνομαι πολύ άνετα. Αρχίζω τώρα και το ζω» - George Soros

• «Για κάποιο λόγο πολλοί με θεωρούν τυχερό. Όταν περπατάω στο δρόμο, έρχονται και με αγγίζουν!» - Donald Trump

• «Το μόνο που θέλω από τη ζωή είναι ένα άδικο πλεονέκτημα» - Maurice Greenberg

• «Δεν είναι μεμπτό να είσαι άπληστος. Θέλω να το ξέρετε αυτό. Νομίζω πως η απληστία είναι υγιής. Μπορείς να είσαι άπληστος και να εξακολουθείς να νιώθεις πολύ καλά με τον εαυτό σου» - Ivan Boesky σε εναρκτήρια ομιλία του το 1985 στο Πανεπιστήμιο του Berkeley στην Καλιφόρνια.

Πόσο μετρούν οι σπουδές?

Είναι ευρέως γνωστό και αποδεκτό ότι οι καλές σπουδές αποτελούν το κλειδί μιας επιτυχημένης επαγγελματικής πορείας. Έρευνες –ιδιαίτερα στην Αμερική- καταδεικνύουν ότι υπάρχει ένας ισχυρός συσχετισμός μεταξύ του πανεπιστημίου στο οποίο επιλέγει να σπουδάσει κάποιος και στις μελλοντικές χρηματικές απολαβές του. Αν όμως αυτό είναι όντως αλήθεια, πως ο David Murdock που παράτησε το σχολείο, κατόρθωσε να αποκτήσει περιουσία ύψους 4 δισεκατομμυρίων δολλαρίων? Και πως ο Tim Blixseth, απόφοιτος λυκείου, που ζούσε από την κοινωνική πρόνοια, κατάφερε να μετατραπεί σε βασιλιά του ξύλου? Ένα είναι σίγουρο. Τα παραπάνω δεν συνέβησαν επειδή αυτοί οι κύριοι δεν βρέθηκαν σε Ivy League πανεπιστήμια.

Θα περίμενε κανείς πως η πλειοψηφία των μελών της λίστας του Forbes 400 θα ήταν τουλάχιστον απόφοιτοι κολλεγίου, αν όχι κάτοχοι ενός MBA. Οι Murdock και Blixseth δεν είναι οι μόνοι που το κατάφεραν. Οι Bill Gates, Sheldon Adelson, Larry Ellison και Paul Allen δεν αποφοίτησαν ποτέ από το πανεπιστήμιο. Στατιστικά ένα 10% των μελών της λίστας είτε παράτησαν το λύκειο, είτε είναι απόφοιτοι λυκείου, είτε παράτησαν το πανεπιστήμιο. Ο ίδιος ο Bill Gates έχει πει ότι «Η επιτυχία μου αποδεικνύει πως η ζωή είναι χαοτική. Κάποια νεράιδα έκανε κάτι καλό για μένα». O Buffett είχε δηλώσει πως «Ήταν γραφτό από τη γέννησή μου να γίνω πλουτοκράτης». Φυσικά ο πλούτος και η επιτυχία δεν είναι όσο εύκολα περιγράφονται στις δηλώσεις των παραπάνω κυρίων.

Πρώτα από όλα, πρέπει να εξετάσουμε αν παίζει καθοριστικό ρόλο η ορθολογική νοημοσύνη (ΙQ). Ο Bill Gates σκοράρισε 170, πολύ περισσότερο από το 130 που απαιτείται για να γίνει μέλος της MENSA, και επίσης πιο πάνω από το 160 του Albert Einstein. Φυσικά υπάρχουν και πολλοί πλούσιοι άνθρωποι, οι οποίοι πήγαν πολύ άσχημα στο τεστ IQ. Όπως είπε και ο Anders Ericsson, του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Florida: «Δεν πρόκειται για μια μαγική μέτρηση των ανθρώπινων δυνατοτήτων. Είναι απλά ένα τεστ στο οποίο μπορεί να πας ή να μην πας καλά».

Τις τελευταίες δύο δεκαετίες οι ερευνητές έριξαν το βάρος σε μια διαφορετικού είδους νοημοσύνη –την συναισθηματική. Με αφετηρία το βιβλίο «Emotional intelligence: Why it can matter more than IQ» του Daniel Goldman, μεγαλύτερο βάρος δόθηκε στο σύνολο των δεξιοτήτων ενός ανθρώπου, όπως ο έλεγχος των συναισθημάτων και των συμπεριφορικών τάσεων, το προσωπικό κίνητρο, η κατανόηση και η δημιουργία επιτυχημένων διαπροσωπικών σχέσεων. Παρόλα αυτά, ακόμα και αν ένας άνθρωπος διαθέτει διαφορετικές μορφές νοημοσύνης, η επιτυχία δεν πρόκειται να έρθει χωρίς σκληρή δουλειά και αποφασιστικότητα.

Εκείνοι που υστερούν ακαδημαϊκά, αλλά παρόλα αυτά έχουν γνωρίσει επαγγελματική επιτυχία, έχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά. Ξεκίνησαν να εργάζονται σε πολύ νεαρή ηλικία. Η δουλειά ήταν εκείνη που τους τόνωσε όχι μόνο το ηθικό αλλά και τους έκανε να πρέπει και να θέλουν να αγωνιστούν σκληρότερα. Οι περισσότεροι από αυτούς όχι μόνο δεν το έχουν μετανοιώσει αλλά πιστεύουν ότι η περαιτέρω εκπαίδευση δεν θα τους βοηθούσε να φτάσουν στην κορυφή. Στην πραγματικότητα όλοι αυτοί έγιναν επιτυχημένοι ενάντια σε όλες τις προβλέψεις και τα κλισέ. Οι Anthony Mayo και Nitin Nohria του Business School του πανεπιστημίου του Harvard, έκαναν μια έρευνα βασιζόμενοι σε 1000 επιχειρηματικούς ηγέτες -από τον Henry Ford ως στον Bill Gates- και έβγαλαν το συμπέρασμα ότι η ακαδημαϊκή μόρφωση δεν αποτελούσε σημαντικό παράγοντα επιτυχίας στις αρχές του 20ού αιώνα, όταν δηλαδή η Αμερική ήταν μια καθαρά βιομηχανικής παραγωγής χώρα. Μετά το 1950, όμως, όπως λέει ο Mayo, περίπου οι μισοί από τους πιο γνωστούς και πετυχημένους επιχειρηματίες είχαν πτυχίο πανεπιστημίου. Η ίδια αυτή τάση διαφαίνεται και στην λιστα των 400 του περιοδικού Forbes, αν και τα στοιχεία που αφορούν στην εκπαίδευση δεν είναι ολοκληρωμένα. Το 1982 τουλάχιστον 50 από τους πλουσιότερους ανθρώπους της Αμερικής είχαν πτυχίο πανεπιστημίου, ενώ το 2006 ο αριθμός είχε φτάσει στους 244.

Πόσο χρήσιμη είναι λοιπόν η ακαδημαϊκή μόρφωση όταν ουσιαστικά δεν αποτελεί τον βασικό παράγοντα επιτυχίας? Το να πας στο σωστό κολλέγιο και να πάρεις το σωστό πτυχίο, περιορίζει τον κίνδυνο και ανοίγει πόρτες. Αν διαθέτεις νοημοσύνη, αλλά όχι πτυχία, μπορείς και πάλι να επιτύχεις, αλλά ο δρόμος δεν θα είναι τόσο εύκολος.

Το χρηματιστήριο της τέχνης

Σε μια περίοδο που οι αγορές γνωρίζουν παγκοσμίως χαλεπούς καιρούς και κατ’ επέκταση επηρεάζουν δυσμενώς τις περιουσίες των ισχυρών αυτού του κόσμου, υπάρχει ένα παράθυρο risk-free επένδυσης: η μοντέρνα τέχνη. Πολλά από τα μέλη της λίστας του περιοδικού Forbes πολλαπλασίασαν την περιουσία τους αγοράζοντας και πουλώντας τέχνη. Η Amy Cappellazzo του διάσημου Οίκου Δημοπρασιών Christie’s μας εξηγεί ότι «πρόκειται για μια εξαιρετικά λεπτή αγοραστική ισορροπία. Μιλάμε για έναν αγοραστή και έναν πάροχο που θέλουν να προχωρήσουν στην αγοραπωλησία ενός μοναδικού αντικειμένου».

Ας δούμε τα πέντε αντικείμενα τέχνης που όχι μόνο πουλήθηκαν πανάκριβα, αλλά και πολλαπλασίασαν την αξία τους μερικά μόνο χρόνια αργότερα.

1. «Rabbit» του Jeff Koons. Φτιάχτηκε το 1986 και ανήκει στον Eli Broad. Αυτό το 41 ιντσών μεταλλικό κουνέλι τιμολογήθηκε για 12 εκατομμύρια δολλάρια το 2005. Το 2008 ένα παρόμοιο κομμάτι πουλήθηκε για 80 εκατομμύρια. Αυτό σημαίνει ότι σε τρία χρόνια η αξία του πολλαπλασιάστηκε κατά 567%.

2. «Five deaths twice 1 (red car crash)» του Andy Warhol. Φτιάχτηκε το 1963 και ανήκει στον Thomas H. Lee. Ο Lee αγόρασε τον πίνακα για 6.5 εκατομμύρια δολλάρια το 2004. Η Amy Cappellazzo δηλώνει πως αυτή τη στιγμή μπορεί να πωληθεί προς 25 εκατομμύρια, που σημαίνει ότι η αξία του πολλαπλασιάστηκε κατά 285% σε τέσσερα χρόνια.

3. «The physical impossibility of death in the mind of someone living» του Damien Hirst. Φτιάχτηκε το 1991 και ανήκει στον Steven Cohen. Ο μεγαλο-επενδυτής αγόρασε αυτήν την εικονική εγκατάσταση, στην οποία απεικονίζεται ένας μεγάλος λευκός καρχαρίας, το 2004 για 8.2 εκατομμύρια δολλάρια. Σήμερα λέγεται ότι κοστίζει 20 εκατομμύρια, πολλαπλασιάζοντας έτσι την αξία του κατά 144% σε τέσσερα χρόνια.

4. «Diver» του Jasper Johns. Φτιάχτηκε το 1962 και ανήκει στον Norman Braman. Ο νεοεισαχθής στην λίστα του Forbes, Braman, πλήρωσε το 1988 4.2 εκατομμύρια δολλάρια για να αγοράσει τον πίνακα αυτόν. Σήμερα εκτιμάται ότι κοστίζει περίπου 100 εκατομμύρια δολλάρια, που σημαίνει ότι πολλαπλασίασε την αξία του κατά 2.281% σε είκοσι χρόνια!

5. «Suite of 12 24-inch flowers» του Andy Warhol. Φτιάχτηκε το 1964 και σήμερα ανήκει στον Frank Fertitta III που έδωσε 9.6 εκατομμύρια δολλάρια για να τον αγοράσει. Σήμερα εκτιμάται ότι κοστίζει 30 εκατομμύρια, δηλαδή ότι πολλαπλασίασε την αξία του κατά 213% σε δύο χρόνια.