50 αποχρώσεις… του ιδίου έργου

Δημοσίευση στο περιοδικό Modern Diplomacy


Η Ευρώπη ακροβατεί στο χείλος ενός επικίνδυνου οικονομικού και κοινωνικού γκρεμού και κατά έναν περίεργο –ή καθόλου περίεργο- και διαβολικά διεστραμμένο τρόπο η Γερμανία παίζει ένα ρόλο διπλοθεσίτη Joker. Βρίσκεται –χαμογελώντας πάντα- ταυτόχρονα πάνω από τον γκρεμό, σπρώχνοντας «ευγενικά» τους αγνοούντες, αλλά και στον πάτο του βαράθρου με αναμμένες φωτιές, χυμένη βενζίνη παντού και πλήρως αντιπυρικές στολές. Έχει, δε, υπολογίσει άριστα τη σειρά προτεραιότητας, πάντα με γνώμονα το ίδιον όφελος και σε δεύτερη μοίρα την αδυναμία του θύματος.

Η Ελλάδα ήταν το πρώτο θύμα. Σαφώς όχι τυχαία. Υπερδιογκωμένος δημόσιος τομέας, διαφθορά μέχρι το κόκκαλο –μέχρι και τον τελευταίο πολίτη ενδεχομένως-, επιχορηγήσεις που πήγαιναν υπέρ πίστεως Cayenne, φακελάκια, μηδέν παραγωγή, πλούτος χωρίς background και αντίκρισμα. Κατόπιν πρωθυπουργός-πράκτορας. Ευκολάκι. Δεν ήταν δύσκολο τα πράγματα να φτάσουν εκεί που έφτασαν. Ούτε η κατάσταση της Ελλάδας συσχετίζεται με την παγκόσμια κρίση. Η κατάσταση της Ελλάδας έχει να κάνει με την ίδια τη χώρα. Δεν μας φταίει η Lehman Brothers, ούτε τα golden boys.

Αφού, λοιπόν, ουσιαστικά ξεπαστρέψαμε την Ελλάδα, με υποθήκευση υπέργειου και υπόγειου πλούτου, πωλήσεις νησιών, αβάσταχτους φόρους –για να εξολοθρεύσουμε όλες τις τάξεις και ειδικά τη μεσαία-, συνεχόμενα μέτρα, εκφοβισμό και εκβιασμούς, σειρά είχε η Κύπρος. Τι το ιδιαίτερο είχε η Κύπρος; Πέραν των προφανών, που είναι το φυσικό αέριο, η χώρα είχε στενότατες οικονομικές διασυνδέσεις με τη Ρωσία, αλλά και με τεράστια κεφάλαια από Ευρώπη και Αμερική, ούσα γνωστός φορολογικός παράδεισος –όπως άλλωστε και δεκάδες άλλα μέρη στον κόσμο (βλέπε Λιχτενστάιν, Παναμάς, Νησιά Γκέρνσι, Λιβερία, Σεϋχέλλες και πολλά ακόμα). Γιατί ξαφνικά μας πείραξε η Κύπρος; Γιατί είναι εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης, γιατί τραβάει δισεκατομμύρια επενδύσεων και μαύρου χρήματος, γιατί ο Ψυχρός Πόλεμος ουσιαστικά δεν έληξε ποτέ και γιατί η Γερμανία αρέσκεται να χτυπάει τους αδύναμους ως θρασύδειλο αντράκι.

Γιατί θρασύδειλο αντράκι; Μα είναι πασιφανές. Πολλές είναι οι χώρες της Ευρώπης αυτή τη στιγμή με δυσθεώρητα χρέη. Η Αγγλία, το Βέλγιο, η Ισπανία, η Ιταλία είναι μερικές μόνο εξ αυτών. Δεν βλέπουμε όμως καμία αναλόγου σφοδρότητος επίθεση σε αυτές. Αφενός η Αγγλία δεν ήταν ποτέ φανατική οπαδός της ΕΕ, γι’ αυτό και ποτέ δεν εγκατέλειψε το εθνικό της νόμισμα, εκτός από το ότι σκέφτεται σοβαρά να αποχωρήσει από την ομαδούλα. Η Ισπανία και η Ιταλία, άντρα διαφθοράς, επίσης δεν δέχθηκαν ανάλογη επίθεση, καθώς αποτελούν τεράστιες αγορές για τον Βορρά. Δεν κάνει άλλωστε να δαγκώνουμε το χέρι που ουσιαστικά μας ταΐζει. Οπότε απομένει να δούμε τη συνέχεια της ίδιας ιστορίας. Ποιος έχει σειρά;

Κάποιος θα έλεγε αμέσως Ισπανία και Ιταλία. Σωστά. Εκεί όμως βλέπουμε διαφορά τακτικής. Δεν είχαμε άμεση και απροκάλυπτη επίθεση σε δημοσιονομικό επίπεδο, καθώς η «διάβρωση» ξεκίνησε από την κοινωνία. Η ανεργία στην Ισπανία έχει φτάσει σε επίπεδο ρεκόρ -45% σε νέους κάτω των 25 ετών-, ενώ οι αυτοκτονίες έχουν γίνει σχεδόν καθημερινό φαινόμενο. Στην Ιταλία πάλι είχαμε το φαινόμενο της ακυβερνησίας, με την επιστροφή Μπερλουσκόνι και την εμφάνιση του ηθοποιού-υποψήφιου-εθνοπατέρα, αλλά και τα όργια διαφθοράς και σκανδάλων. Η Γερμανία περιμένει σαν πεινασμένος λύκος, κρυμμένος στη σκιά, με σάλια να τρέχουν και αδηφάγο βλέμμα, για το πότε θα πραγματοποιήσει την επόμενη επίθεση, έχοντας όμως διασφαλίσει τη δική της θέση. Και αυτό θέλει χρόνο, γιατί όπως είπαμε και τα δύο κράτη αποτελούν μεγάλες αγορές για τον Βορρά.

Η ιστορία όμως, παρά τις αποχρώσεις της, επαναλαμβάνεται. Με διαφορετικά θύματα, αλλά τον ίδιο πάντα θύτη. Η Γερμανία δεν ενδιαφέρεται για τη δημοφιλία της. Και δεν έχει και κανένα λόγο να το επιδιώκει. Η ΕΕ δεν είναι το παρεάκι του σαββατόβραδου. Από ότι αποδεικνύεται όμως, είναι η αυλή των Γερμανών και η πορεία της θα κινηθεί στα μονοπάτια που εκείνοι θα χαράξουν, είτε το θέλει είτε όχι. Το θέμα είναι πως αντιδρά η κάθε χώρα. Θα κινηθούμε στο φάσμα του γκρι; Ή θα λάβουμε επιτέλους ξεκάθαρες μαυρόασπρες αποφάσεις;