Οι 2 μικρής κλίμακας τρομοκρατικές επιθέσεις της Αλ Κάιντα

Δύο ύποπτα πρόσφατα γεγονότα, που έλαβαν χώρα στις ΗΠΑ, κάνουν τις αμερικανικές αρχές να φοβούνται πως διάφορα εξτρεμιστικά γκρουπ, που δραστηριοποιούνται στο Πακιστάν και συσχετίζονται με την Αλ Κάιντα, σχεδιάζουν μικρού βεληνεκούς τρομοκρατικές επιθέσεις στην Αμερική, που δύσκολα θα μπορέσουν να αντιμετωπιστούν. Το ένα είχε να κάνει με δύο άντρες οι οποίοι κατηγορήθηκαν ότι σχεδίαζαν να επιτεθούν σε μια Δανέζικη εφημερίδα, που εδράζει στο Σικάγο, επειδή δημοσίευε καρτούν με τον προφήτη Μοχάμετ. Το άλλο είχε να κάνει με τον 24χρονο οδηγό ενός λεωφορείου στο Ντένβερ, που ενεπλάκη σε σχέδιο τοποθέτησης εκρηκτικών. Και στις δύο περιπτώσεις, οι κατηγορούμενοι κατοικούν στην Αμερική, έχουν ταξιδέψει στο Πακιστάν και έχουν εκπαιδευτεί από εξτρεμιστικά γκρούπ που συσχετίζονταν με την Αλ Κάιντα.

Σύμφωνα με έγγραφα του FBI, ο David Coleman Headley, 49 ετών, που είναι ο κατηγορούμενος από το Σικάγο, συνάντησε τον Ilyas Kashmiri, που θεωρείται ένας από τους πλέον επικίνδυνους ισλαμιστές τρομοκράτες. Ο Jarret Brachman, σύμβουλος της αμερικανικής κυβέρνησης για θέματα τρομοκρατίας, είπε γι΄αυτόν ότι "είναι ένας οπορτουνιστής, διαθέτει στρατηγικό μυαλό, έχει γνώση του τόπου του, αλλά και global agenda". Οι Αρχές υποστηρίζουν ότι οι κατηγορούμενοι και στις δύο περιπτώσεις έχουν απείρως μεγαλύτερη επίγνωση των πράξεών τους και είναι πολύ καλύτερα οργανωμένοι και εκπαιδευμένοι από εκείνους που συμμετείχαν στις επιθέσεις της 9/11. Επίσης, παρόλο που οι επιθέσεις ήταν σαφώς μικρότερου βεληνεκούς, οι δράστες είχαν ταξιδέψει στο Πακιστάν και έλαβαν ειδική εκπαίδευση. Μία επίσης σημαντική πληροφορία ήταν ότι ο Najibullah Zazi, ο οδηγός του λεωφορείου, έδρασε βάσει μεθοδολογίας παρόμοιας με εκείνη που ακολουθήθηκε στις επιθέσεις που έλαβαν χώρα στη Μαδρίτη το 2004 και στο Λονδίνο το 2005.

Σύμφωνα με τον J. Patrick Rowan, πρώην δικηγόρο του Υπουργείου Δικαιοσύνης, αυτές οι τελευταίες περιπτώσεις ενδεχομένως να σημαίνουν μια στροφή σε μικρότερης κλίμακας τρομοκρατικές επιθέσεις. Υποστηρίζει όμως ότι η Αλ Κάιντα πάντα θα θέλει να πραγματοποιήσει κάτι παρόμοιο, ή και πιο ουσιαστικό, σε σύγκριση με την 11η Σεπτεμβρίου. Παρόλα αυτά, τα τελευταία γεγονότα ίσως και να αποδεικνύουν το αντίθετο. Ίσως μια αναθεώρηση της στρατηγικής τους? Κάτι που ενδεχομένως να είναι πιο ύπουλο και ανησυχητικό, αφού οι μικρότερες επιχειρήσεις είναι και πιο δύσκολο να ανιχνευθούν και να αναχαιτιστούν.

Ο Kashmiri, 45 ετών σήμερα, έχει συμμετάσχει σε πάρα πολλά αντάρτικα. Ώς Πακιστανός στρατιωτικός εκπαιδευτής Αφγανών mujahideen, έχασε το ένα του μάτι κατά τη διάρκεια εμπλοκών με Ρωσικές δυνάμεις, τη δεκαετία του '80, ενώ μετά έγινε διάσημος, καταφέρνοντας να δραπετεύσει από φυλακές της Ινδίας, όπου και βρισκόταν για δύο χρόνια.  Μετά τον Ιούλιο του 2007, ο Kashmiri μετέφερε τη δράση του στο Βόρειο Waziristan και συνεργάστηκε με μέλη της Αλ Κάιντα και των Πακιστανών Ταλιμπάν. Ενώ έχει επικηρυχτεί ως ο τέταρτος πιο διαβόητος καταζητούμενος από το Υπουργείο Εσωτερικών του Πακιστάν.

Σύμφωνα με τις Αντιτρομοκρατικές Αρχές των ΗΠΑ, ο Kashmiri συγκαταλέγεται ανάμεσα στους πλέον επικίνδυνους στρατιωτικούς ηγέτες του Πακιστάν, κυρίως λόγω της εκπαίδευσης που έχει λάβει, την εμπειρία του ως κομμάντο, αλλά και το στρατηγικό του όραμα να πραγματοποιήσει επιθέσεις σε Δυτικούς στόχους, όπως λόγου χάριν, στην Δανέζικη εφημερίδα. Είναι γνωστό πως η Αλ Κάιντα προσπαθεί εδώ και χρόνια να κινητοποιήσει και να στρατολογήσει όλο και περισσότερα "φυντάνια". Φαίνεται ότι πλέον οι σπόροι που φύτεψε, άρχισαν να φυτρώνουν και να εξαπλώνονται.

Η ρότα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής

Δημοσίευση στην ελληνοαμερικάνικη εφημερίδα Greek News

http://www.greeknewsonline.com/?p=11200

Ο νεοφιλελευθερισμός, που επικράτησε πριν την 11η Σεπτεμβρίου, είχε ένα υπερβολικά απλοϊκό όραμα. Ο κομμουνισμός και η απολυταρχία απέτυχαν. Άρα, η δημοκρατία, οι ανοιχτές αγορές και οι ελεύθερες εκλογές ήταν η μοναδική λύση. Αυτή ακριβώς η δημοκρατία των ελεύθερων αγορών, που τεχνιέντως απλώθηκε μέσω της παγκοσμιοποίησης, θα μεταμόρφωνε τον κόσμο σε μια παραγωγική και ειρηνική κοινότητα. Αντ' αυτού βέβαια, ο κόσμος γνώρισε αλλεπάλληλες οικονομικές κρίσεις, γενοκτονίες, πολέμους, εντατικοποιημένο φονταμενταλισμό και αντιαμερικανικό αίσθημα. Και όλα αυτά με τη σειρά τους οδήγησαν στις επιθέσεις στο Κέντρο Παγκόσμιου Εμπορίου και φυσικά το Πεντάγωνο.

Κατόπιν μπήκαμε στον νεοσυντηρητισμό, η φιλοσοφία του οποίου στηρίχθηκε στην επιθετική, παρεμβατική πολιτική των ΗΠΑ, με ή χωρίς τη διεθνή συγκατάθεση, με στόχο την προάσπιση της δημοκρατίας. Αν η 9/11 έστειλε τον νεοφιλελευθερισμό στα σκουπίδια, το ίδιο έκανε στον νεοσυντηρητισμό η επέμβαση στο Ιράκ. 

Μετά ήρθε και η οικονομική κρίση του 2008, για να αποτελειώσει και τα δύο κινήματα. Ο νεοσυντηρητισμός στηρίχθηκε στο τεράστιο διαθέσιμο κεφάλαιο χρηματοδότησης του αμερικανικού στρατού στο εξωτερικό. Τα οικονομικά του νεοφιλελευθερισμού προϋπέθεταν ότι ο αμερικάνικος καπιταλισμός θα παρήγαγε πλούτο. Σήμερα, τα όνειρα και των δύο διαλύθηκαν και οι άλλοτε παντοδύναμοι διαμορφωτές πολιτικής εξαφανίστηκαν. 

Ακαδημαϊκοί, οικονομολόγοι, πολιτικοί και γνωμηγήτορες βρίσκονται σε διαρκή προσπάθεια πρόβλεψης του επόμενου μεγάλου κινήματος. Κάποιοι παραμένουν εξαιρετικά αισιόδοξοι για την συνέχεια της παγκόσμιας κυριαρχίας των ΗΠΑ -σα να μην έγινε τίποτα. Για παράδειγμα, ο γνωστός ιστορικός Niall Ferguson, συγγραφέας του "The Ascent of Money", δήλωσε ότι είναι πολύ νωρίς για να ξεγράψουμε την Αμερική από τον χάρτη. Επιπρόσθετα επεσήμανε ότι η αμερικανική αγορά έχει επανηλλειμένως ανασυνταχθεί, και μάλιστα μετά από πολύ μεγάλες κρίσεις, μέσω της τεχνολογικής ανάπτυξης. Ο Ferguson συνεχίζει λέγοντας ότι η χρηματοπιστωτική κρίση είναι πολύ χειρότερη στο εξωτερικό από ότι στην ίδια τη χώρα.

Εδώ βέβαια θα μας επιτραπεί να διαφωνήσουμε. Σύμφωνα με διεθνείς στατιστικές, η οικονομική κρίση στην Αμερική έχει μέχρι στιγμής γονατίσει τις περισσότερες πολιτείες, τις επενδύσεις, μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρίες του κόσμου, την απασχόληση κ.λπ.

Οι περισσότεροι, πάντως, παρατηρητές της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής είναι απαισιόδοξοι για το μέλλον των ΗΠΑ. Ο πιο πεπεισμένος εκπρόσωπος αυτής της οπτικής είναι ο Andrew Bacevich, που έγραψε στο "The Limits of Power: The End of American Exceptionalism”, ότι διατηρώντας τις παραισθήσεις και το όνειρο της αδιαφιλονίκητης αμερικανικής στρατιωτικής κυριαρχίας τα πράγματα δεν πρόκειται να αλλάξουν. Η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ πρέπει πλέον να διακατέχεται από ταπεινοφροσύνη και, το κυριότερο, ρεαλισμό. Ρεαλισμό των δυνατοτήτων της. Ο Bacevich επικρίνει και την διακυβέρνηση Obama, περιγράφοντας την ομάδα εθνικής ασφάλειας που διαμόρφωσε ως "διατηρητές του κατεστημένου και εξαιρετικά παρωχημένους". Κρίνει, δε, ότι η δέσμευση για αποστολή περισσότερων στρατευμάτων στο Αφγανιστάν θα διαιωνίσει την αυτοκαταστροφική, μέχρι τώρα, συμπεριφορά των ΗΠΑ.  

Είναι αξιοπρόσεχτο το γεγονός πάντως ότι οι περισσότεροι ιστορικοί, ακαδημαϊκοί, πολιτικοί και world thinkers προτείνουν μια στροφή σε παλαιότερες πολιτικές. Ο νεοσυντηρητικός Robert Kagan, αναπολεί την εποχή του Ψυχρού Πολέμου. Στο βιβλίο του "The Return of History and the End of Dreams" γράφει πως ο διεθνής ανταγωνισμός μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων επέστρεψε και ο κόσμος επιλέγει την ομάδα με την οποία θα ήθελε να συμμαχήσει".  Ο Kagan νοσταλγεί ξεκάθαρα τα χρόνια διακυβέρνησης Reagan. 

Ο Bacevich από την άλλη προτείνει στις ΗΠΑ "να αφήσουν το Ισλάμ, να παραμείνει ως έχει. Στο τέλος-τέλος οι Μουσουλμάνοι θα πρέπει να ανακαλύψουν μόνοι τους τις ελλείψεις του θρησκευτικού του καθεστώτος, όπως και οι Ρώσοι ανακάλυψαν τα μειονεκτήματα του Μαρξισμού-Λενινισμού". 

Η αλήθεια είναι πως η Αμερική στρέφεται ολοένα και περισσότερο στον εαυτό της. Όπως μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν αρνήθηκε να συμμετάσχει στην Κοινωνία των Εθνών. Ακόμα και αν υποστηρίζεται ο διεθνισμός, οι Αμερικάνοι κλείνονται σταδιακά στην αυτάρκεια της χώρας τους, εναντιώνονται στα ξένα προϊόντα, τους μετανάστες, τους διεθνείς νόμους και είναι υπέρ του προστατευτισμού. Σύμφωνα με έρευνα που έγινε τον Φεβρουάριο του 2009, περίπου οι μισοί από τους Αμερικανούς που ρωτήθηκαν, βλέπουν το εξωτερικό εμπόριο σαν απειλή στην οικονομία και το 65% από αυτούς πιστεύουν ότι η χώρα δαπανά πάρα πολλά χρήματα για την παροχή διεθνούς βοήθειας.

Ίσως είναι καλύτερα που εντέλει δεν προτείνεται τίποτα καινούριο. Το δοκιμασμένο ίσως είναι καλύτερο από το προχωρημένο -το avant-garde. Παρόλα αυτά, σε ένα κόσμο γεμάτο από ασύμμετρες απειλές, που χαρακτηρίζεται από το χάσμα μεταξύ των ιδεών της ελίτ τάξης και των λεγόμενων blue collars, είναι δύσκολο να πιστέψουμε πως το επόμενο βήμα των ΗΠΑ είναι η επιστροφή στο παρελθόν.

Η Βιβλιοθήκη Kennedy ανακτά χειρόγραφα του Hemingway από την Κούβα

Παρόλο που η κυβέρνηση της Κούβας δεν τα πήγαινε ποτέ πολύ καλά με τον JFK, ήρθε σε συμφωνία με την Βιβλιοθήκη της Βοστώνης -η οποία πήρε το όνομά της από τον 35ο Πρόεδρο των ΗΠΑ- για την παράδοση χιλιάδων εγγράφων που ανήκαν στον Ernest Hemingway. 

Σύμφωνα λοιπόν με την Boston Globe, το υπουργείο Πολιτισμού της Κούβας έδωσε περίπου 30.000 αντίγραφα από γράμματα και διάφορα έγγραφα του διάσημου συγγραφέα, από την εποχή που ζούσε στο νησί, μεταξύ 1939 και 1960. Ανάμεσα στα χειρόγραφα βρίσκονται μια διορθωμένη κόπια του "Ο Γέρος και η Θάλασσα", ένας εναλλακτικός επίλογος/ τέλος στο εξίσου διάσημο "Για ποιον χτυπάει η καμπάνα" (χωρίς όμως να αποκαλυφθεί ποιο ήταν αυτό), αλληλογραφία μεταξύ του συγγραφέα και των Robert Capa, Marlene Dietrich, Sinclair Lewis, Lillian Ross, Ingrid Bergman, αλλά και πολλών μελών της οικογένειάς του. 

Στη βιβλιοθήκη αυτή βρίσκεται ήδη και το Αρχείο του Hemingway, αλλά και ένα ειδικό δωμάτιο αφιερωμένο στον συγγραφέα, που περιλαμβάνει και προσωπικά του αντικείμενα, όπως χαλιά, ημερολόγια των ταξιδιών του, όπως και θραύσματα οβίδων από τα τραύματα που είχε υποστεί κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου.

http://www.jfklibrary.org/

Η κρίση στη δημόσια πανεπιστημιακή εκπαίδευση των ΗΠΑ

Ένα από τα γνωστότερα πανεπιστήμια των ΗΠΑ, το University of California in Los Angeles (UCLA) αντιμετωπίζει, όπως και η πλειοψηφία των δημόσιων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, βαθιά κρίση. Αυτόν το χρόνο ο συνολικός προϋπολογισμός του πανεπιστημίου μειώθηκε κατά 131 εκατομμύρια δολάρια. Γύρω στα 160 μαθήματα δεν προσφέρονται πλέον, κάτι που μεταφράζεται σε μείωση της τάξης του 10% επί του συνόλου. Πολλές τάξεις συγχωνεύτηκαν με αποτέλεσμα τα αμφιθέατρα να γεμίζουν ασφυκτικά, τη στιγμή που σχεδιάζεται περαιτέρω αύξηση διδάκτρων για το επόμενο έτος. Αυτό το σενάριο επαναλαμβάνεται σε πολλά δημόσια πανεπιστήμια, όπως το University of Arizona, το University of Wisconsin και το University of Florida. Ο πολιτειακός προϋπολογισμός έπεσε κατά κόρυφα, με αποτέλεσμα να μειωθούν και τα αντίστοιχα κονδύλια που προορίζονταν για τα πανεπιστημιακά ιδρύματα. 

Το πανεπιστημιακό εκπαιδευτικό σύστημα της Καλιφόρνια, στο οποίο ανήκουν 10 ιδρύματα έλαβε 716 εκατομύρια δολάρια, για να καλυφθεί μέρος μόνο του 1 δισεκατομυρίου δολαρίων, που αποτελεί και το έλλειμμα που υπάρχει. Όμως αυτό το κονδύλι είναι προσωρινό. Το περασμένο φθινόπωρο τα περισσότερα πολιτειακά πανεπιστήμια έπρεπε να μειώσουν τα λειτουργικά τους κόστη και να εφαρμόσουν στα δίδακτρα αυξήσεις από 6.5% και πάνω.

Σύμφωνα με την Επιτροπή Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, οι φοιτητές φαίνεται να είναι εξαιρετικά αναστατωμένοι από αυτή την κατάσταση, αφού πληρώνουν περισσότερα και λαμβάνουν λιγότερα. Τα πανεπιστήμια κατέβαλαν ιδιαίτερες προσπάθειες να προστατέψουν τους οικονομικά ασθενέστερους φοιτητές. Στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, αυτή τη στιγμή, φοιτητές των οποίων οι οικογένειες διαθέτουν εισόδημα λιγότερο από 60.000 δολάρια το χρόνο (περίπου 40.000€ δηλαδή) δεν πληρώνουν καθόλου δίδακτρα. Για να καταλάβουμε πόσο δραματική είναι η κατάσταση των μισθών στην Ελλάδα, αρκεί να αναλογιστούμε ότι πρόσφατα η κυβέρνηση αποφάσισε να δώσει επίδομα αλληλεγγύης σε οικογένειες με εισόδημα κάτω των 10.500€. Πόσο πιο κάτω μπορούμε άραγε να πάμε, όντας ταυτόχρονα και η ακριβότερη (αναλογικά) χώρα της Ευρώπης??

Επιστρέφοντας στην κατάσταση των πολιτειακών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων των ΗΠΑ, αξίζει να αναφέρουμε ότι ιστορικά αποτελούσαν πάντα την πλέον οικονομική λύση, με μέσο όρο διδάκτρων (για προπτυχιακές σπουδές) στα 7.000 δολάρια το χρόνο. Έτσι όμως ήταν σα να πριμοδοτούνταν οι υψηλότερου εισοδήματος οικογένειες. Με την αύξηση των διδάκτρων ίσως να διαφαίνεται και η διάθεση για ιδιωτικοποίηση των καλύτερων δημόσιων πανεπιστημίων, αφαιρώντας έτσι ένα τεράστιο βάρος απο τον πολιτειακό προϋπολογισμό. Άλλο ένα τρικ που χρησιμοποιούν πλέον τα δημόσια πανεπιστήμια είναι να δέχονται ολοένα και περισσότερους out-of-state φοιτητές, των οποίων τα δίδακτρα είναι περίπου διπλάσια από αυτά των κατοίκων της συγκεκριμένης πολιτείας. Ταυτόχρονα, υπάρχουν και πολλοί άριστοι φοιτητές, οι οποίοι πλέον δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στα τεράστια κόστη των ιδιωτικών πανεπιστημίων, κάτι που τους οδηγεί στο να γραφτούν σε δημόσια, κάτι πολύ θετικό. Έτσι όμως δεν χάνεται και ο στόχος ενός δημόσιου πανεπιστημίου? Να παρέχει γνώση ΚΑΙ στους οικονομικά ασθενέστερους? Πάντως χρόνο με τον χρόνο τόσο η ακαδημαϊκή ποιότητα των φοιτητών, όσο και τα κόστη της φοίτησης, στα δημόσια πανεπιστήμια, πλησιάζουν ολοένα και περισσότερο αυτά των ιδιωτικών.

Τα εγκλήματα της IntCom (δημοσίευση στο περιοδικό Foreign Policy)

του Noam Chomsky

Το παρακάτω, μεταφρασμένο από τη Φαίη Βασιλειάδου, απόσπασμα από το δοκιμιακό άρθρο του Noam Chomsky δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Foreign Policy (σελ. 43-45, Τεύχος Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2002). 

Ο φιλόσοφος Ludwig Wittgenstein συμβούλευε τους αναγνώστες ότι για να προσδιορίσουν την έννοια μιας φράσης πρέπει να κατανοήσουν τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιείται. Υιοθετώντας αυτή τη συμβουλή κάποιος διαπιστώνει οτι οι όροι μιας πολιτικής συζήτησης χρησιμοποιούνται με μια δογματική έννοια, η οποία διαφέρει ουσιαστικά από την κυριολεκτική. Για παράδειγμα, η χρήση του όρου "τρομοκρατία" δεν  συμβαδίζει με τον επίσημο ορισμό της λέξης αλλά περιορίζεται στην έννοια της τρομοκρατίας που ασκούν οι "άλλοι" εναντίον ημών και των ημετέρων. Παρόμοιες συμβατικές αντιλήψεις υπάρχουν και για άλλου επίσημους όρους, όπως "έγκλημα πολέμου", "άμυνα", "ειρηνευτική διαδικασία".

Ένας τέτοιος όρος είναι και η "διεθνής κοινότητα". Η κυριολεκτική του σημασία είναι μάλλον ξεκάθαρη. Ένας κοινά αποδεκτός ορισμός είναι οτι η διεθνής κοινότητα αποτελείται από την Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών ή μια σημαντική πλειοψηφία αυτών. Αλλά ο όρος συχνά χρησιμοποιείται με την τεχνική του έννοια για να περιγράψει της ΗΠΑ συν κάποιους συνεργάτες και συμμάχους τους. Συνεπώς είναι λογικά αδύνατο οι ΗΠΑ να αψηφούν τη Διεθνή Κοινότητα. Οι αντιλήψεις αυτές απεικονίζονται αρκετά καλά από προβλήματα που σήμερα προκαλούν την παγκόσμια ανησυχία. Το γεγονός ότι τα τελευταία 25 χρόνια οι ΗΠΑ εμπόδιζαν τις προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας να επιτύχει διπλωματικό διακανονισμνό στην ισραηλινο-παλαιστινιακή διαμάχη, βάσει ενός συμβιβασμού που εκφράστηκε από την πρόταση της Σαουδικής Αραβίας και η οποία υιοθετήθηκε από την Αραβική Συμμαχία τον Μάρτιο του 2002, δεν καταγράφεται στην ιστορία. Η πρόταση της Σαουδικής Αραβίας, η οποία χαιρετίστηκε ως μια ιστορικής σημασίας ευκαιρία, μπορεί να υλοποιηθεί μόνο εφόσον τα αραβικά κράτη αποδεχθούν επιτέλους το δικαίωμα ύπαρξης του κράτους του Ισραήλ. Στην πραγματικότητα τα αραβικά κράτη (καθώς και η οργάνωση για την απελευθέρωση της Παλαιστίνης) έχουν επανειλημμένα αποδεχθεί την ύπαρξη του Ισραήλ από τον Ιανουάριο του 1976, όταν μαζί με τον υπόλοιπο κόσμο στήριξαν την απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, που καλούσε τα μέλη να αποδεχθούν έναν πολιτικό διακανονισμό, ο οποίος θα βασίζεται στην απόσυρση του Ισραήλ από τα κατεχόμενα εδάφη "με κατάλληλες διευθετήσεις που να εγγυώνται κυριαρχία, εδαφική ακεραιότητα και πολιτική ανεξαρτησία όλων των κρατών της περιοχής και το δικαίωμά τους να ζήσουν ειρηνικά μέσα σε ασφαλή και αναγνωρισμένα σύνορα". Στην πράξη, η απόφαση 242 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ διευρύνθηκε έτσι ώστε να συμπεριλάβει και τη δημιουργία Παλαιστινιακού Κράτους. Οι ΗΠΑ άσκησαν βέτο στην απόφαση αυτή τον Ιανουάριο του 1976. Από τότε η Washington παρακωλύει συστηματικά παρόμοιες πρωτοβουλίες. Η πλειοψηφία των Αμερικανών υποστηρίζει τον διακανονισμό που επαναλαμβάνεται στο σχέδιο της Σαουδικής Αραβίας. Και αυτό διότι στη βάση του δικού της ορισμού της Διεθνούς Κοινότητας, η Washington δεν μπορεί να αγνοεί εαυτόν. Και ως δημοκρατική χώρα, επίσης εξ ορισμού, λαμβάνει υπόψην της την κοινή γνώμη.

Παρομοίως, κανείς δεν πληροφορείται το γεγονός οτι η Αμερική αγνοεί τη διεθνή κοινότητα όσον αφορά την τρομοκρατία, παρόλο που ουσιαστικά ψήφισε εναντίον (μαζί με το Ισραήλ, ενώ η Ονδούρα απείχε) της μεγάλης σημασίας της απόφασης του ΟΗΕ τον Δεκέμβριο του 1987, που καταδίκαζε αυστηρά την μάστιγα της σύγχρονης εποχής και που καλούσε όλα τα κράτη να την εξαλείψουν. Οι λόγοι αυτής της θέσης των ΗΠΑ είναι διδακτικοί και άμεσα σχετικοί με τα σημερινά δρώμενα. Όμως όλα τα παραπάνω αναφορικά με τη θέση των ΗΠΑ και των υποστηρικτών της είναι σαν να μην έχουν καταγραφεί στην ιστορία -όπως συνήθως συμβαίνει όταν η IntCom αγνοεί την πραγματική διεθνή κοινότητα (με την κυριολεκτική της σημασία)....

G 20: Δικαιολογημένη η αισιοδοξία; (δημοσίευση στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ)

«Ο μόνος τρόπος για να διαφύγουμε της παγκόσμιας κρίσης είναι η εξεύρεση μιας κοινώς συντονισμένης λύσης. Γι’ αυτό και είμαι ικανοποιημένος από το γεγονός ότι μετά από 2 μέρες προσεχτικών διαπραγματεύσεων, τα μέλη της G-20 συμφώνησαν επί της δράσης που απαιτείται, έτσι ώστε να επιτευχθεί η πολυαναμενόμενη ανόρθωση της παγκόσμιας οικονομίας». Αυτά δήλωσε ο Πρόεδρος Obama, κατά την καθημερινή του ενημέρωση από τον Λευκό Οίκο.

Από τον περασμένο Νοέμβριο, η παγκόσμια οικονομία περνά την χειρότερη κρίση των τελευταίων 80 χρόνων. Το διεθνές εμπόριο έχει καταρρεύσει, το τραπεζικό σύστημα ακροβατεί σε επικίνδυνα μονοπάτια και δεν διαφαίνεται τίποτα που να μας δίνει έστω και ίχνος αισιοδοξίας. Η G20 επιδιώκει την λήψη της απαραίτητης δράσης από τους ηγέτες των ισχυρότερων κρατών, με στόχο την σταθεροποίηση και αναδιάρθρωση του οικονομικού συστήματος, την προστασία των ιδιωτών από την οικονομική καταστροφή και την επαναφορά της παγκόσμιας οικονομίας στον δρόμο της αειφόρου ανάπτυξης. Από την άλλη, οι αντι-καπιταλιστές είδαν την Σύνοδο σαν μια ευκαιρία να εκμεταλλευτούν την παγκόσμια δυσαρέσκεια για την οικονομική κρίση και να διαμαρτυρηθούν για τα bonus και τις γενναιόδωρες πληρωμές των στελεχών των μεγαλύτερων τραπεζικών οργανισμών που κατέρρευσαν.

Τι λένε 3 κορυφαίοι ειδικοί

Σύμφωνα με τον John Taylor, Καθηγητή Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Stanford, η διοίκηση Obama προωθεί μια οικονομική πολιτική που θα αυξήσει δραματικά το έλλειμμα και το χρέος των ΗΠΑ. Άλλες χώρες, όπως η Γερμανία και η Κίνα, αμφιβάλλουν για την αμερικανική προσέγγιση, είτε γιατί θα θέσει σε κίνδυνο την αξία των επενδύσεων τους σε δολλάρια, είτε γιατί παρόμοιες πολιτικές δεν πρόκειται να τονώσουν τις δικές τους οικονομίες. Θεωρητικά και τεχνικά έχουν δίκιο, γιατί η οικονομική κρίση δημιουργήθηκε εξαιτίας υπερβάσεων στις οικονομικές και νομισματικές πολιτικές που ασκήθηκαν. Οι οποιεσδήποτε περαιτέρω δαπάνες ούτε θα σταματήσουν την κρίση, ούτε και θα αποτρέψουν μια νέα.

Σύμφωνα με τον Jeffrey Sachs, Οικονομολόγο και Διευθυντή του Earth Institute του Πανεπιστημίου Columbia, η Σύνοδος του Λονδίνου δεν πρόκειται να βοηθήσει στον τερματισμό της κρίσης, μπορεί όμως να σπρώξει τα πράγματα προς μια πιο ευνοϊκή κατεύθυνση. Το πιο πιθανό είναι να εκδοθούν περισσότερα δάνεια από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Διεθνή Τράπεζα, να δρομολογηθούν επιπλέον ρυθμίσεις για την αγορά και να δοθεί κάποια οικονομική βοήθεια στα φτωχότερα κράτη. Αυτό που χρειάζεται είναι συντονισμός πολιτικής και όχι εξάσκηση στην συγγραφή δελτίων τύπου και ανακοινώσεων.

Ο Josef Joffe, συντάκτης της εβδομαδιαίας Die Zeit και Senior Fellow του Ινστιτούτου Διεθνών Σπουδών και του Hoover Institution, του Πανεπιστημίου του Stanford, υποστηρίζει ότι οι ΗΠΑ δεν έχασαν την αξιοπιστία τους. Κανένα άλλο κράτος του δυτικού κόσμου δεν έχει δράσει ταχύτερα και πιο αποφασιστικά ενάντι στην κρίση που δημιουργήθηκε μετά την κατάρρευση των Lehman Brothers. Φυσικά και φέρει το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης, γι΄αυτό και αποφάσισε να διοχετεύσει 1.1 τρισεκατομύρια δολλάρια στην αγορά με την μορφή δανείων και εγγυήσεων, τα οποία και θα αποτελέσουν τον νέο κινητήρα της παγκόσμιας ανάπτυξης.

Απαισιόδοξη η πρόβλεψη

Μια μέρα μετά την δήλωση του Gordon Brown περί «νέας παγκόσμιας τάξης πραγμάτων», οικονομολόγοι αι ιθύνοντες χάραξης πολιτικής συμφώνησαν ότι ναι μεν τα αποτελέσματα της Συνόδου ήταν χρήσιμα, αλλά δεν μοιράστηκαν το όραμα του Βρετανού Πρωθυπουργού. Μήπως είναι πολύ νωρίς για να βγάζουμε συπεράσματα; Η ετυμηγορία για το αποτέλεσμα της Συνόδου εξαρτάται από την χρονική περίοδο της σύγκρισης, τις προσδοκίες και ίσως στο τι θα συνέβαινε αν δεν συμφωνούσαν οι 20 να συναντηθούν στο Λονδίνο.

Ας δούμε προσεκτικά τους αριθμούς. Ο ΟΟΣΑ προβλέπει 4.3% μείωση της οικονομικής δραστηριότητας των αναπτυγμένων χωρών για αυτή τη χρονιά και στασιμότητα για το 2010. Σύμφωνα με το ΔΝΤ, η παγκόσμια οικονομία θα συρρικνωθεί κατά μια ποσοστιαία μονάδα αυτό το χρόνο. Αυτό, λοιπόν, που απαιτείται είναι αύξηση της συνολικής ζήτησης και αλλαγή της διανομής της, από τις χώρες με χρόνια ελλείμματα στις πιο εύρωστες. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, τα μέτρα τόνωσης της παγκόσμιας οικονομίας θα αυξήσουν το ΑΕΠ κατά μισή ποσοστιαία μονάδα το 2009 και το 2010. Όμως η ζήτηση αυτή θα προέρχεται τόσο από τις εύρωστες όσο και από τις αδύναμες οικονομικά χώρες, κάτι που όχι μόνο δεν αποτελεί λύση για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας ανισοσκέλειας, αλλά υποβοηθά την παρατεταμένη της παραμονή.

Από ότι φάνηκε δεν υπήρχε συμφωνία για τις αιτίες της κρίσης ή για τον καλύτερο τρόπο αντιμετώπισής της. ΗΠΑ και Βρετανία συμφώνησαν ότι οι ανισορροπίες του οικονομικού τομέα δεν προέκυψαν λόγω απορρύθμισης του συστήματος, αλλά οφείλονται στην πλεονάζουσα προσφορά χωρών, όπως της Κίνας, της Γερμανίας και της Ιαπωνίας.Η Γερμανίδα Καγκελάριος Angela Merkel είχε δηλώσει στους Financial Times ότι: «Η γερμανική οικονομία βασίζεται στις εξαγωγές και αυτό δεν είναι κάτι που μπορεί να αλλάξει σε δύο χρόνια. Δεν είναι καν κάτι που θέλουμε να αλλάξουμε». Σε ελεύθερη μετάφραση, η Μέρκελ προέτρεψε τον κόσμο να βρει τρόπο να απορροφήσει το πλεόνασμα που παρουσιάζει η Γερμανία. Τι γίνεται όμως με τις υπόλοιπες χώρες, οι οποίες επίσης παρουσιάζουν πλεονάζουσα προσφορά; Ο ιδιωτικός τους τομέας θα μεταβληθεί ελάχιστα, κάτι που θα οδηγήσει σε αποταμιευτικό (εσωτερικό) πλεόνασμα. Όμως, καθώς θα μειώνονται τα εξωτερικά πλεονάσματα, θα αυξάνεται το δημοσιονομικό έλλειμμα, κυρίως εξαιτίας των αυτόματων επιπτώσεων της οικονομικής ύφεσης. Συνεπώς, η παγκόσμια δημοσιονομική κατάσταση θα επιδεινωθεί, καθώς οι χώρες που παρουσιάζουν ελλειμματικό ισοζύγιο θα μειώνουν δραματικά τις δαπάνες τους.

Όλα τα παραπάνω συμβάλλουν στο εξής: δεν προτάθηκε καμία λύση για την αντιμετώπιση της δομικής ανισοσκέλειας του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος. Η παγκόσμια οικονομία δεν μπορεί να ισορροπήσει αν η μόνη πρόταση που πρόκειται να υλοποιηθεί είναι η αύξηση δαπανών από μια πολύ μικρή μερίδα κρατών. Η λύση βρίσκεται μάλλον στην αναδόμηση των πολιτικών που ασκούνται από τις χώρες που παρουσιάζουν πλεόνασμα, αλλά και στην αναδιάρθρωση του διεθνούς νομισματικού συστήματος. Προς το παρόν όμως, η G20 ασχολείται με την βραχυπρόθεσμη αντιμετώπιση της κρίσης...

Σχεδιασμός σεναρίου στο επιχειρείν - Scenario planning (δημοσίευση στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ)

O σχεδιασμός σεναρίου είναι ο κλάδος που ασχολείται με το επιχειρηματικό πλεονέκτημα της δημιουργικής πρόβλεψης, στα πλαίσια των κλιμακούμενων αλλαγών, της αυξανόμενης πολυπλοκότητας και της γνήσιας αβεβαιότητας που χαρακτηρίζει τον κόσμο.

—Pierre Wack, Royal Dutch/Shell, 1984

Ο σχεδιασμός σεναρίου έχει τις ρίζες του στις μεθόδους στρατιωτικής στρατηγικής. Ο Herman Kahn ήταν ο πρώτος, στα μέσα της δεκαετίας του 1960, που σκέφτηκε και σχεδίασε σενάρια που συσχετίζονταν με τον θερμοπυρηνικό πόλεμο, τις πιθανές κινήσεις του εχθρού αλλά τις εναλλακτικές στρατηγικές που έπρεπε να εξεταστούν και έγινε έτσι ένας από τους κορυφαίους αμερικανούς μελλοντολόγους.

 

Ο σχεδιασμός σεναρίου μετετράπη σε επιχειρηματικό εργαλείο, αποκτώντας νέες διαστάσεις στις αρχές της δεκαετίας του ’70, με ταγό τον Pierre Wack, που ανέπτυξε το σύστημα αυτό, το οποίο και χρησιμοποιήθηκε από την Royal Dutch/Shell. Ο Wack και οι συνεργάτες του έθεσαν ως βασικό στόχο την ανεύρεση των οποιωνδήποτε γεγονότων θα μπορούσαν να επηρεάσουν την τιμή του πετρελαίου. Το αποτέλεσμα των προσπαθειών τους ήταν να καταστεί η Shell πανέτοιμη να αντιμετωπίσει το πετρελαϊκό σοκ του 1973 και να βελτιώσει σημαντικά την ανταγωνιστική της θέση στην αγορά κατά την διάρκεια της κρίσης.

 

Η στρατηγική σχεδιασμού σεναρίου δεν είναι η πρόβλεψη του μέλλοντος, αλλά η προσπάθεια ανεύρεσης του πιθανού. Ο στόχος, λοιπόν, είναι να βρεθεί μια σειρά μελλοντικών καταστάσεων, πιθανών να συμβούν. Τουτέστιν, αποτελεί εργαλείο διαχείρισης, σχεδιασμένο ειδικά για την αντιμετώπιση μεγάλων, αβέβαιων αλλαγών στο επιχειρηματικό περιβάλλον, ενώ πρόκληση είναι για όλες τις επιχειρήσεις, ο τρόπος χειρισμού καθενός από τα πιθανά αυτά σενάρια. 

Διαδικασία Σχεδιασμού Σεναρίου

1. Καθορισμός του σκοπού και του χρονικού πλαισίου πραγματοποίησης του σχεδιασμού.

2. Πλήρης κατανόηση της παρούσας κατάστασης που θα χρησιμοποιηθεί ως αφετηρία για κάθε ένα από τα σενάρια.

3. Αναγνώριση εκείνων των προκαθορισμένων στοιχείων που είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα συμβούν και ότι θα αποτελέσουν τις κινητήριες δυνάμεις.

4. Αναγνώριση των αστάθμητων παραγόντων στις επιχειρηματικές μεταβλητές. Αν ο στόχος της ανάλυσης είναι ευρύς, τότε αυτοί οι παράγοντες μπορεί να κρύβονται στο μακρο-περιβάλλον. Παραδείγματος χάριν, μπορεί να ειναι πολιτικοί, κοινωνικοί, οικονομικοί και τεχνολογικοί παράγοντες (Ανάλυση PEST– Political/ Economic/ Social/ Technological).

5. Καθορισμός των πιο σημαντικών στοιχείων. Η τεχνική που χρησιμοποιείται συχνότερα είναι η εξής: Σε κάθε μεταβλητή ανατίθενται 2 αριθμοί. Ο ένας αριθμός αντιπροσωπεύει την κλίμακα διακύμανσης και ο άλλος την ένταση της επίδρασής του στην εταιρία. Με τον πολλαπλασιασμό των δύο αυτών αριθμών καταλήγουμε σε ένα νούμερο που αντιπροσωπεύει την βαρύτητα του καθενός επιχειρηματικού παράγοντα. Αφού λάβουν χώρα οι υπολογισμοί για κάθε μεταβλητή, καθίσταται ξεκάθαρο ποιοι παράγοντες έχουν τον μεγαλύτερο αντίκτυπο στην εταιρία.

6. Επιλογή πιθανών τιμών για κάθε μεταβλητή. Αυτές οι τιμές θα κυμαίνονται εντός της μεσαίας κλίμακας και θα αποφεύγονται οι λιγότερο πιθανές.

7. Ανάλυση της διάδρασης των μεταβλητών, δημιουργώντας μια μήτρα σεναρίων με χρήση των δύο πιο σημαντικών μεταβλητών και των πιθανών τους τιμών. Χρήσιμο σε αυτή την φάση είναι να δοθεί ένα όνομα στο κάθε σενάριο για διευκόλυνση σε μελλοντική αναφορά. Αν υπάρχουν περισσότεροι από δύο σημαντικοί παράγοντες, πρέπει να δημιουργηθεί μια πολυδιάστατη μήτρα (μέχρι 2 ή τριών το πολύ διαστάσεων). Εναλλακτικά, μπορούν οι παράγοντες να αναλυθούν ανά ζεύγη, έτσι ώστε να δημιουργηθούν πολλαπλές δισδιάστατες μήτρες.
8. Στην επόμενη φάση δημιουργείται η ανάγκη αναλύτικής περιγραφής του σεναρίου, με αφετηρία το παρόν. Η ιστορία πρέπει να ειναι ομοιογενής και συνεπής και να περιγράφει την μελλοντική κατάσταση όσο γίνεται πιο ρεαλιστικά. Κάθε σενάριο μπορεί να παρουσιαστεί πιο άρτια με την βοήθεια προσομοιωτικών προγραμμάτων. Η Θεωρία Παιγνίων, παραδείγματος χάριν, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η προσπάθεια του κάθε δρώντα να επιδιώξει το προσωπικό του συμφέρον, επηρεάζει το σενάριο. Ο στόχος είναι να μεταμορφωθεί η ανάλυση και από την παρουσίαση μιας απλής μήτρας προφανούς εμβέλειας να γίνει σενάρια απόφασης που να μπορεί να χρησιμοποιηθεί στον σχεδιασμό στρατηγικής.

9. Το τελευταίο βήμα είναι η ποσοτικοποίηση του κάθε σεναρίου για την εταιρία, και η διαμόρφωση των κατάλληλων στρατηγικών.

Η εφαρμογή στην επιχείριση

 Τόσο οι υπάλληλοι όσο και τα υψηλόβαθμα στελέχη πρέπει να έχουν την ικανότητα να σκέφτονται στρατηγικά. Μόνο έτσι μπορεί σταδιακά να αναπτυχθεί μια εις βάθους γνώση και αντίληψη του τρόπου διαδικασίας σχεδιασμού για το μέλλον.

 Πρέπει η επιχείρηση να συμβάλλει με τον τρόπο της στην αειφορία –δηλαδή να υπάρχει πλήρης κατανόηση του βαθμού της ευθύνης που πρέπει απέναντι στον πλανήτη και τις μελλοντικές γενεές.

 Δημιουργία του κατάλληλου ambiance, μέσα στο οποίο θα αναπτυχθεί η στρατηγική της επιχείρισης. Θα είναι πραγματιστικό, προοδευτικό ή με τάση συνεισφοράς στον πολιτισμό. Συνήθως, οι επιχειρήσεις επιλέγουν αρχικά τον ρεαλισμό, αλλά σταδιακά είναι εφικτό να αναπτύξουν μια πιο ευρεία, περισσότερο διεθνή agenda.

 Η στρατηγική πρόβλεψης μιας επιχείρησης πρέπει να έχει ξεκάθαρο στόχο. Αυτός θα είναι η επιλογή μιας και μοναδικής μελλοντικής πορείας ή ο σχεδιασμός πολλών μελλοντικών σεναρίων ανεξάρτητα με το αν είναι πιθανά, εφικτά ή ενδεχόμενα;

 Η χρήση μεθοδολογίας, ποσοτικής και ποιοτικής, είναι επίσης απαραίτητη. Όσο η επιχείριση θα σχεδιάζει για το μέλλον, τόσο αυτές οι μεθοδολογίες καθίστανται πιο περίπλοκες. Ο σχεδιασμός σεναρίου είναι σίγουρα χρήσιμος, φτάνει να μην είναι η μόνη μέθοδος. Μια σειρά στρατηγικών θα διασφαλίσει βάσιμα αποτελέσματα.

 Τέλος, μια πιο ανθρωπιστική προσέγγιση του σχεδιασμού θα ενδυναμώσει το αποτέλεσμα. Ο ανθρώπινος παράγοντας έχει πάντα βαρύνουσα σημασία, τόσο για την διασφάλιση της επιτυχίας όσο και για την διευκόλυνση της εφαρμογής της επιλεγμένης στρατηγικής.

Ο Hines το 2002 στο βιβλίο του «A practitioner’s view of the future of future studies» τόνισε πως η στρατηγική σεναρίου βοηθά στην λήψη αποφάσεων σε προσωπικό, επαγγελματικό, κοινωνικό και παγκόσμιο επίπεδο. Αυτό παρόλα αυτά είναι δύσκολο και απαιτεί πεφωτισμένους γνωμηγήτορες που να στηρίζουν πραγματικά αυτού του είδους την πρακτική. Ο Hines συνεχίζοντας τονίζει επιγραμματικά: «Το παρελθόν είναι γνωστό και οικείο, κατά το παρόν ασχολούμαστε με την αντιμετώπιση των τρέχοντων προβλημάτων, ενώ το μέλλον είναι άγνωστο και απρόβλεπτο».

Στρατηγική Μπλε Ωκεανού (δημοσίευση στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ)

Ας υποθέσουμε ότι το επιχειρηματικό σύμπαν αποτελείται από δύο ωκεανούς• τους κόκκινους και τους μπλε. Οι κόκκινοι ωκεανοί αντιπροσωπεύουν όλους τους γνωστούς κλάδους παραγωγής, των οποίων τα όρια είναι καθορισμένα και οι κανόνες ανταγωνισμού σαφώς αντιληπτοί. Στον καθένα από αυτούς τους κλάδους υπάρχουν επιχειρήσεις, οι οποίες προσπαθούν να νικήσουν τον ανταγωνισμό, διεκδικώντας όλο και περισσότερους πελάτες. Καθώς οι κλάδοι γεμίζουν ασφυκτικά, τα περιθώρια ανάπτυξης και κέρδους μειώνονται, καθιστώντας τον ανταγωνισμό περισσότερο έντονο (θερμό = κόκκινο).

Οι μπλε ωκεανοί, από την άλλη πλευρά, συμβολίζουν τους κλάδους και τις επιχειρήσεις που δεν έχουν δημιουργηθεί ακόμα. Εδώ, η ζήτηση δημιουργείται• δεν διεκδικείται. Υπάρχει άπλετος χώρος για ανάπτυξη και φυσικά γρήγορο και εύκολο κέρδος. Υπάρχουν δύο τρόποι δημιουργίας μπλε ωκεανών. Ο πρώτος είναι η δημιουργία εντελώς νέων κλάδων, όπως παραδείγματος χάριν, το E-bay, που λάνσαρε την βιομηχανία της διαδικτυακής δημοπρασίας. Ο πιο συνήθης τρόπος όμως είναι η δημιουργία ενός μπλε ωκεανού μέσα από έναν κόκκινο, κάτι που λαμβάνει χώρα όταν μια επιχείρηση ξεφεύγει από τα όρια του κλάδου, διαφοροποιώντας ριζικά τις παρεχόμενες υπηρεσίες και τα προϊόντα της. Αν το σκεφτούμε μακροπρόθεσμα, οι μπλε ωκεανοί αποτελούν μοχλό ανάπτυξης, αφού στην παρούσα φάση με την άνοδο της παραγωγικότητας, τις τεχνολογικές εξελίξεις και την εξάλειψη των μονοπωλίων, η προσφορά σε όλο και περισσότερους κλάδους θα υπερβαίνει την ζήτηση και αυτό με την σειρά του θα οδηγεί σε πόλεμο τιμών και συνεπώς μείωση κερδών.

Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, οι μεγαλύτερες αμερικάνικες μάρκες, πληθώρας υπηρεσιών και προϊόντων, έχουν αρχίσει και γίνονται ποιοτικά παρόμοιες. Καθώς συμβαίνει αυτό, ο κόσμος αγοράζει πλέον τα διάφορα προϊόντα με μοναδικό κριτήριο την τιμή. Δεν είναι όπως παλιά που το απορρυπαντικό έπρεπε να είναι Tide και όχι Ariel, ή η οδοντόπαστα Colgate και όχι Crest. Τώρα, ο κόσμος έλκεται από τις εκάστοτε προσφορές, αδιαφορώντας, στην πλειοψηφία του, για τις μάρκες. Σε κορεσμένους κλάδους, η διαφοροποίηση των προϊόντων καθίσταται ολοένα και δυσκολότερη τόσο σε περιόδους οικονομικής ανάκαμψης όσο και κρίσης. Με την παράκαμψη, όμως, της επιχείρησης από την πεπατημένη, διανοίγονται νέοι κλάδοι παραγωγής και νέα προσφερόμενα προϊόντα, όπου ουσιαστικά δεν υπάρχει ανταγωνισμός.

Δύο είναι οι δυσκολίες, όμως, στην εφαρμογή αυτής της στρατηγικής. Η μία είναι η εύρεση και ανάπτυξη μιας ολοκληρωτικά νέας αγοράς –με μικρό ή και καθόλου ανταγωνισμό- και η άλλη είναι η εφαρμογή προστατευτικής πολιτικής για την νέα δημιουργία. Αυτοί οι δύο λόγοι ουσιαστικά επεξηγούν την επικράτηση της στρατηγικής του κόκκινου ωκεανού από την πλειοψηφία κλάδων και επιχειρήσεων σήμερα.

Εφαρμογές της στρατηγικής του μπλε ωκεανού

 

Ο παρακάτω πίνακας ορίζει τους στρατηγικούς παράγοντες που είναι κοινοί στην εφαρμογή της στρατηγικής του μπλε ωκεανού, σε τρεις διαφορετικούς κλάδους και σε διαφορετικές χρονικές περιόδους. Η μελέτη έχει γίνει επάνω σε αμερικάνικες εταιρίες γιατί αντιπροσωπεύουν ένα μεγάλο μερίδιο της αγοράς.

Δημιουργία μπλε ωκεανού

Νέα επιχείρηση ή ήδη υπάρχουσα

Βασίστηκε στην νέα τεχνολογία ή στην τιμή Όταν δημιουργήθηκε, ο κλάδος ήταν ελκυστικός στην αγορά ή όχι;

Ford Model T: Λανσαρίστηκε το 1908 και ήταν το πρώτο αυτοκίνητο μαζικής παραγωγής σε χαμηλή τιμή. Νέα είσοδος Βασίστηκε στην τιμή (και στην υπάρχουσα τεχνολογία)* Δεν ήταν ελκυστικός

Chrysler Minivan: Η Chrysler λανσάρισε το νέο όχημα το 1984. Είχε την ευκολία ενός ΙΧ, αλλά τον διαθέσιμο χώρο ενός μίνι φορτηγού. Ήδη υπάρχουσα Βασίστηκε στην τιμή (και στην υπάρχουσα τεχνολογία) Δεν ήταν ελκυστικός

Προσωπικός υπολογιστής Apple: Παρόλο που δεν ήταν ο πρώτος προσωπικός υπολογιστής, ο όλα-σε-ένα Apple, ήταν δημιουργία στρατηγικής μπλε ωκεανού όταν λανσαρίστηκε το 1978. Νέα είσοδος Βασίστηκε στην τιμή (και στην υπάρχουσα τεχνολογία) Δεν ήταν ελκυστικός

Προσωπικοί υπολογιστές Dell, κατά παραγγελία: Στα μέσα της δεκαετίας του 1990, δημιούργησε μπλε ωκεανό, σε ένα κλάδο υπερ-ανταγωνιστικό, λανσάροντας μια νέα εμπειρία αγοράς. Νέα είσοδος Βασίστηκε στην τιμή (και στην υπάρχουσα τεχνολογία) Δεν ήταν ελκυστικός

Κινηματογράφοι Nickelodeon: Ο πρώτος άνοιξε το 1905 προβάλλοντας ταινίες μικρού μήκους με εισιτήριο 5 σεντς. Νέα είσοδος Βασίστηκε στην τιμή (και στην υπάρχουσα τεχνολογία) Δεν υφίστατο

Multiplex AMC: Οι πρώτοι κινηματογράφοι με μεγάλο αριθμό αιθουσών λανσαρίστηκαν το 1995, πρόβαλλαν όλα τα γνωστά έργα και προσέφεραν στον θεατή μια καταπληκτική εμπειρία θέασης, σε χαμηλή τιμή. Ήδη υπάρχουσα Βασίστηκε στην τιμή (και στην υπάρχουσα τεχνολογία) Δεν ήταν ελκυστικός. 

 

* Το ότι αυτές οι δημιουργίες βασίστηκαν στην τιμή δεν σημαίνει ότι συνέβαλε η τεχνολογία. Σημαίνει ότι η τεχνολογία που χρησιμοποιήθηκε, υφίστατο ήδη είτε στον συγκεκριμένο κλάδο είτε σε άλλο.

 

1. Για την στρατηγική του μπλε ωκεανού, η καινοτόμος τεχνολογία δεν αποτελεί καθοριστικό παράγοντα.

2. Ήδη υπάρχουσες εταιρίες δημιουργούν συνθήκες μπλε ωκεανού, συνήθως μέσα από τα βασικά, ήδη υπάρχοντα, προϊόντα και υπηρεσίες που παρέχουν.

3. Για την μελέτη της συγκεκριμένης στρατηγικής, η εταιρία και ο κλάδος δεν πρέπει να αποτελούν τις βασικές μονάδες που πρέπει να αναλύονται. Εκείνο που πρέπει να μελετάται είναι η στρατηγική κίνηση που κάνουν.

4. Η δημιουργία μπλε ωκεανών χτίζει νέες μάρκες, οι οποίες μπορούν να διατηρηθούν για πολλές δεκαετίες (όπως το πρώτο εκείνο μοντέλο της Ford ή όπως η σειρά 360 της IBM.

Χαρακτηριστικά της στρατηγικής του μπλε ωκεανού

 

Σύμφωνα με την μελέτη των W. Chan Kim και Renee Mauborgne, συγγραφείς του βιβλίου «Blue Ocean Strategy: How to create uncontested market space and make the competition irrelevant» (Harvard Business School Press, 2005), τα βασικά χαρακτηριστικά της στρατηγικής αυτής είναι:

1. Ο ανταγωνισμός δεν αποτελεί σημείο αναφοράς. Ο στόχος είναι να δημιουργηθεί κλάδος στον οποίο απλά να μην υπάρχει ανταγωνισμός.

2. Δεν υφίσταται ανταλλαγή μεταξύ αξίας/τιμής και κόστους. Οι εταιρίες συνήθως είτε προσφέρουν προϊόντα καλύτερης ποιότητας και μεγαλύτερου κόστους είτε προσφέρουν προϊόντα μέτριας ποιότητας αλλά χαμηλότερης τιμής. Στην στρατηγική του μπλε ωκεανού, οι επιτυχημένες εταιρίες επιδιώκουν διαφοροποίηση στα παρεχόμενα προϊόντα και υπηρεσίες και ταυτόχρονα χαμηλό κόστος. 3. Τα όρια μιας αγοράς ή ενός κλάδου μπορούν να αναδομηθούν μέσω συγκεκριμένων δραστηριοτήτων. 

Τα Έξι Σκεπτόμενα Καπέλα του De Bono (δημοσίευση στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ)

Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ο Edward de Bono εφηύρε τη μέθοδο των Έξι Σκεπτόμενων Καπέλων, το οποίο αποτελεί ένα μοντέλο, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την διερεύνηση διαφορετικών απόψεων και σκεπτικών επί μιας πολύπλοκης κατάστασης ή πρόκλησης. Το να βλέπουμε τα πράγματα με διαφορετικό τρόπο είναι κάτι που μπορεί να χρησιμεύσει τόσο στη διαμόρφωση στρατηγικής, όσο και στην διαδικασία λήψης κάποιας απόφασης.

Το μοντέλο σχεδιάστηκε ουσιαστικά για να βοηθήσει στην εκούσια αναζήτηση και εκτίμηση διαφορετικών οπτικών. Φορώντας ένα από τα καπέλα, τα άτομα παίζουν διαφορετικούς ρόλους και θέτουν εαυτούς σε υποθετικές συνθήκες και καταστάσεις. Καθένα από τα καπέλα διαθέτει διαφορετικό χρώμα, το οποίο και περιγράφει την οπτική που υιοθετεί εκείνος που το φοράει.

Συμβολισμός

Άσπρο Καπέλο (Παρατηρητής) 

Λέξεις-κλειδιά: ουδετερότητα, επικέντρωση σε γεγονότα, αριθμούς, φήμες, ανάγκες πληροφόρησης, τι χρειάζεται και τι μπορεί να επιτευχθεί. Η φράση «Νομίζω πως χρειαζόμαστε σκεπτική άσπρου καπέλου» σημαίνει «ας αφήσουμε τις διαφωνίες και ας κοιτάξουμε επί ποια βάσης κινούμαστε».

Κόκκινο Καπέλο (Εμείς, οι Άλλοι)

Λέξεις-κλειδιά: φωτιά, θέρμη, συναισθήματα, ένστικτο, παρουσίαση απόψεων. Το Κόκκινο Καπέλο επιτρέπει στον καθένα να καθοδηγείται από το ένστικτό του, χωρίς να υπάρχει ανάγκη να δικαιολογεί τις αποφάσεις του, δηλαδή προτρέπει τον κάτοχό του να δώσει προτεραιότητα στα συναισθήματα και όχι στη λογική.

Μαύρο Καπέλο (Εμείς, οι Άλλοι) 

Λέξεις-κλειδιά: επίκριση, εκτίμηση κινδύνου, κριτική, λογική αρνητική οπτική. Το Μαύρο είναι το πιο σημαντικό καπέλο από όλα, αφού είναι το καπέλο της κρίσης και της προσοχής, χωρίς όμως να υποδηλώνει συναίσθηματα κατωτερότητας ή αρνητισμού. Ο ρόλος του Μαύρου Καπέλου είναι η κριτική μιας προτεινόμενης δράσης• ότι δεν ταιριάζει με την κατάσταση, την εμπειρία, το σύστημα ή την πολιτική που ακολουθείται. Το Μαύρο Καπέλο είναι πάντα η φωνή της λογικής.

Κίτρινο Καπέλο (Εμείς, οι Άλλοι)

Λέξεις-κλειδιά: ηλιοφάνεια, αισιοδοξία, οφέλη, λογική θετική σκέψη. Αυτή είναι η λογικά θετική οπτική, δηλαδή εκείνη που μας οδηγεί στο να σκεφτούμε τι μπορεί να πάει καλά και γιατί έχει οφέλη. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να εκφράσει την επιθυμία πραγματοποίησης κάποιας προτεινόμενης δράσης ή για να δοθεί έμφαση σε κάποιο όφελος που έχει αποκομισθεί από κάτι που έχει ήδη γίνει.

Πράσινο Καπέλο (Εμείς, οι Άλλοι)

Λέξεις-κλειδιά: δημιουργική σκέψη, εναλλακτικές, πιθανότητες, υποθέσεις, νέες ιδέες. Αυτό είναι το καπέλο της δημιουργικότητας, των εναλλακτικών, του ενδιαφέροντος, της πρόκλησης και των αλλαγών.

Μπλε καπέλο (Παρατηρητής)  

Λέξεις-κλειδιά: ουρανός, ψύχρα, γενική άποψη, έλεγχος διαδικασιών, βήματα, αρχηγία, οργάνωση, εφαρμογή. Αυτό είναι το καπέλο που αντιπροσωπεύει την σφαιρική άποψη και τη διαδικασία ελέγχου της κατάστασης.

Κύρια Πλεονεκτήματα της Μεθόδου

Τα κύρια πλεονεκτήματα της Μεθόδου των Έξι Σκεπτόμενων Καπέλων μπορούν να συνοψισθούν στα εξής:

1. Φορώντας τα διαφορετικού χρώματος καπέλα, έχουμε τη δυνατότητα να λέμε την γνώμη μας, για μια οποιαδήποτε κατάσταση, χωρίς να ρισκάρουμε.

2. Η Μέθοδος μας βοηθά να δούμε και να εξετάσουμε τις διαφορετικές οπτικές, εναλλακτικές και απόψεις επί μιας κατάστασης ή ενός project. Ουσιαστικά είναι σα να μας ανοίγει τα μάτια σε μια διαφορετική διάσταση.

3. Η Μέθοδος αποτελεί έναν πολύ βολικό μηχανισμό διευκόλυνσης της αλλαγής μιας τακτικής.

4. Μας υποδεικνύει τους κανόνες του παιχνιδιού της σκέψης.

5. Μας υποβοηθά στο να επικεντρώσουμε την σκέψη μας και την προσοχή μας στον στόχο που έχουμε βάλει.

6. Επειδή ακριβώς μας προτρέπει να «ζήσουμε» και να αναλύσουμε διαφορετικές καταστάσεις, μας οδηγεί σε μια πιο δημιουργική σκέψη.

7. Μπορεί να αποτελέσει εργαλείο βελτίωσης της επικοινωνίας μας.

8. Ενώ, τέλος, διευκολύνει την διαδικασία λήψης αποφάσεων, αφού μας βοηθά να αποκτήσουμε μια ευρεία οπτική επί του συνόλου των καταστάσεων γύρω μας.

Στόχος και μεθοδολογία

Ο De Bono δημιούργησε τη μέθοδο αυτή αρχικά για να υποβοηθήσει την ομαδική δράση, γιατί όταν τα μεμονωμένα άτομα προσπαθούν να υιοθετήσουν μια συγκεκριμένη στάση, αισθάνονται συνήθως παγιδευμένα (σε ρόλο αισιοδοξίας, απαισιοδοξίας, αντικειμενικό κ.λπ.). Όπως γίνεται κατανοητό, αυτό περιορίζει τον τρόπο και την έκταση, με τα οποία ένα άτομο, όπως και η ομάδα σαν σύνολο, μπορούν να διερευνήσουν μια κατάσταση ή μια δράση. Το μέλος της ομάδας πρέπει να αναγνωρίσει το χρώμα του καπέλου που φοράει, την στιγμή ακριβώς που εκφράζει ένα επιχείρημα ή μια άποψη. Με την Μέδοθο, λοιπόν, των Σκεπτόμενων Καπέλων, τα άτομα δεν είναι πλέον περιορισμένα σε μια και μοναδική οπτική. Κάτι, που δεν πρέπει επίσης να ξεχνάμε, είναι ότι τα Καπέλα είναι ουσιαστικά κατηγορίες συμπεριφοράς της σκέψης και όχι ανθρώπινοι χαρακτήρες. Ο στόχος είναι η καθοδήγηση της σκέψης και όχι η κατηγοριοποίησή της ή εκείνου που σκέφτεται.

Ένα συγκεκριμένο παράδειγμα εφαρμογής της Μεθόδου σε μια ομάδα είναι το ακόλουθο.

 Αρχικά, πρέπει να καθοριστεί το χρονικό όριο του παιχνιδιού και να καλεστούν οι συμμετέχοντες.  Έπειτα, πρέπει να συγκεντρωθεί η ομάδα και να συστηθούν τα μέλη της. Να συζητηθούν οι κανόνες και το χρονικό όριο του κάθε συμμετέχοντα.

 Κατόπιν, ο επιλεγμένος αρχηγός επιλέγει το Άσπρο Καπέλο, παρουσιάζοντας τα γεγονότα που συσχετίζονται με την λήψη μιας απόφασης.

 Κάθε μέλος φορά, αρχικά, το Πράσινο Καπέλο, που του δίνει το δικαίωμα να προτείνει λύσεις, μετά το Κίτρινο και μετά το Μαύρο, αξιολογώντας τα οφέλη και τα μειονεκτήματα των προτάσεων που έχουν γίνει.

 Μετά, κάθε μέλος φορά το Κόκκινο Καπέλο, που του επιτρέπει να εκφράσει τα συναισθήματά του επί των προτεινόμενων εναλλακτικών.

 Τέλος, ο αρχηγός, με το Μπλε Καπέλο, θα αποτιμήσει τις προτάσεις, τις σκέψεις και τα συναισθήματα, θα πει την δική του γνώμη και θα κλείσει την συνάντηση. 

Το εκπαιδευτικό σύστημα στην Ελλάδα και η πρόταση Μπαμπινιώτη

Το εκπαιδευτικό σύστημα στην Ελλάδα και οι αλλαγές που χρήζουν εφαρμογής

Τα τελευταία είκοσι περίπου χρόνια το θέμα της Παιδείας και του εν γένει εκπαιδευτικού συστήματος της Ελλάδας έχει απασχολήσει τις εκάστοτε κυβερνήσεις, πληθώρα καθηγητών και ακαδημαϊκών, γονέων και φυσικά μαθητών. Ο προβληματισμός δεν αφορά μόνο τη διαδικασία εισαγωγής στα ανώτερα και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας, αλλά και τη διδασκαλία ορισμένων μαθημάτων, όπως τα θρησκευτικά, τα αρχαία ελληνικά, η κοινωνιολογία και η ιστορία. Πολλά συγγράμματα έχουν αμφισβητηθεί, τόσο για την γλωσσική τους ακαταλληλότητα, όσο και για την ανακρίβεια των γεγονότων ή/ και καταστάσεων που περιγράφουν.

Γνωστοί ακαδημαϊκοί έχουν κάνει κατά καιρούς πολλές προτάσεις προς βελτίωση του εκπαιδευτικού συστήματος, εκ των οποίων ελάχιστες έχουν εφαρμοστεί. Η φοίτηση στο λύκειο έχει καταστεί εφιάλτης τόσο για τους μαθητές, όσο και για τους γονείς. Οι μεν μαθητές έχουν αποπροσανατολιστεί πλήρως εξαιτίας των διαρκών αλλαγών, αλλά και της τρομακτικής πίεσης που τους ασκείται για επιτυχία στις πανελλαδικές εξετάσεις, με αποτέλεσμα να αναλώνουν τον περισσότερο από τον προσωπικό τους χρόνο σε φροντιστήρια. Οι δε γονείς έχουν γονατίσει οικονομικά, καθώς το κόστος των ιδιωτικών σχολείων και των φροντιστηρίων –γενικής εκπαίδευσης και ξένων γλωσσών- είναι πάρα πολύ μεγάλο. Οι ίδιοι όμως νιώθουν ότι πρέπει να προσφέρουν τη βοήθεια, αλλά και την ασφάλεια αυτή στα παιδιά τους.

Από την άλλη η κατάσταση στα δημόσια πανεπιστήμια κρίνεται τραγική, με καταλήψεις να ταλαιπωρούν φοιτητές και καθηγητές, με κενά τμήματα, χώρους που έχουν καταστραφεί εντελώς από την αφισοκόλληση και τα πολιτικά στέκια, αλλά και με ένα σύστημα εκπαίδευσης, το οποίο κάθε άλλο παρά αποδοτικό είναι.

Η κατάργηση των Πανελλαδικών Εξετάσεων – Πρόταση Μπαμπινιώτη

Οι πανελλαδικές εξετάσεις αποτελούν το φόβο χιλιάδων μαθητών κάθε χρόνο, που πέφτουν θύματα ενός ανέλικτου συστήματος. Ο επαγγελματικός προσανατολισμός ταλανίζει ανθρώπους ακόμα και άνω των 30, πόσο μάλλον παιδιά 16-17 ετών, που καλούνται να αποφασίσουν τι ακριβώς θέλουν να κάνουν στη ζωή τους, καθώς η εξέταση τεσσάρων, δέκα ή και δεκαπέντε μαθημάτων θα καθορίσει τον επαγγελματικό τους βίο. Το θέατρο του παραλόγου πρέπει να τελειώσει και τα παραδείγματα επιτυχών εκπαιδευτικών συστημάτων άλλων χωρών μπορούν να διευκολύνουν την εύρεση και εφαρμογή εκείνων των μέτρων που θα ανεβάσουν το επίπεδο της εκπαίδευσης και θα βοηθήσουν τους μαθητές και φοιτητές.

Ο επικεφαλής του διαλόγου για την Παιδεία, κύριος Γ. Μπαμπινιώτης, εισηγήθηκε πρόσφατα στην κυβέρνηση τα εξής: εθνικό απολυτήριο, κατάργηση των πανελλαδικών εξετάσεων στην Γ' τάξη του Λυκείου και νέο τύπο εξετάσεων, τρεις φορές τον χρόνο. Η πρόταση διαβιβάστηκε ήδη στα μέλη του Συμβουλίου Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της χώρας. Ο πρωθυπουργός κ. Γ. Παπανδρέου μάλιστα υποσχέθηκε τη ψήφιση και εφαρμογή ενός νέου νόμου πλαισίου για τα πανεπιστήμια και ένα σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ και στα ΤΕΙ «που θα αποφορτίσει από την πίεση και το κόστος».

Η πρόταση Μπαμπινιώτη περιλαμβάνει επτά σημεία «κλειδιά». Συγκεκριμένα:

1. Τη διενέργεια εισαγωγικών εξετάσεων μετά τη λήψη του απολυτηρίου της Γ΄ τάξης του Λυκείου, το οποίο πρέπει να αναβαθμιστεί και να θεσπιστεί ο θεσμός του εθνικού απολυτηρίου. Συνεπώς, την κατάργηση των εισαγωγικών εξετάσεων στην Γ΄ τάξη του Λυκείου.

2. Οι εξετάσεις για την εισαγωγή στα ανώτερα και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας πρέπει να διενεργούνται από ειδικό μόνιμο εξεταστικό φορέα, από το εθνικό κέντρο αξιολόγησης, ο οποίος όμως δεν θα συνδέεται με το υπουργείο Παιδείας. Θα είναι στελεχωμένος από εκπαιδευτικούς, ειδικευμένους στην αξιολόγηση, και θα συνεργάζεται με πανεπιστημιακούς αντίστοιχων ειδικοτήτων. Το κέντρο αξιολόγησης θα λειτουργεί με τράπεζα θεμάτων, τα οποία συνεχώς θα ανανεώνονται.

3. Οι υποψήφιοι θα έχουν δικαίωμα να προσέρχονται στις εξετάσεις, που θα διενεργεί το εθνικό κέντρο αξιολόγησης, τρεις φορές τον χρόνο (Σεπτέμβριο – Ιανουάριο - Ιούνιο). Η βελτίωση της βαθμολογίας θα επιτρέπεται, αλλά με κάθε επαναληπτική εξέταση θα αφαιρούνται μόρια.

4. Για την εισαγωγή στα πανεπιστήμια θα λαμβάνεται υπόψη η συνολική επίδοση των μαθητών και στις τρεις τάξεις του λυκείου. Η επίδοση θα καθορίζεται από εξετάσεις που θα διενεργούνται από το εθνικό κέντρο αξιολόγησης στην Α΄ και στη Β΄ τάξη του Λυκείου, σε συνδυασμό με την προφορική αξιολόγηση και το φάκελο του μαθητή. Εφόσον η αξιολόγηση της επίδοσης διαφέρει από την αξιολόγηση στις εισαγωγικές εξετάσεις, η διαφορά θα ρυθμίζεται με ειδικό αλγόριθμο.

5. Οι εισαγωγικές εξετάσεις θα περιλαμβάνουν τέσσερα αντικείμενα, κατά επιστημονική ειδικότητα, με δυνατότητα επιλογής και συνδυασμό περισσοτέρων αντικειμένων για την εισαγωγή σε παρεμφερείς σχολές.

6. Η ύλη των εξετάσεων θα προέρχεται από τα μαθήματα που διδάσκονται στις τρεις τάξεις του λυκείου.

7. Στον προσδιορισμό της ύλης, καθώς και στα στελέχη του εθνικού κέντρου αξιολόγησης, θα συμμετέχουν τα αντίστοιχα τμήματα των ΑΕΙ. Τα τμήματα των ΑΕΙ θα καθορίζουν επίσης και το ύψος της βαθμολογίας για την εισαγωγή φοιτητών στο οικείο πανεπιστήμιο.

Σίγουρα, κάποια από τα παραπάνω μέτρα είναι ιδιαίτερα αυστηρά, όπως παραδείγματος χάριν η προφορική εξέταση, η οποία ενδεχομένως να δυσκολέψει πολλούς μαθητές, καθώς το άγχος θα είναι ιδιαίτερα αυξημένο, η αφαίρεση μορίων σε κάθε επαναληπτική εξέταση και το εύρος της εξεταστέας ύλης, που θα προέρχεται από τις τρεις τάξεις του λυκείου. Επίσης, δε φαίνεται να μειώνει την ανάγκη των μαθητών να ανατρέξουν σε φροντιστήρια, ίσως μάλιστα και πιο εντατικά. Από την άλλη όμως έχει και πολύ σημαντικά πλεονεκτήματα, όπως το ότι θα διενεργείται τρεις φορές το χρόνο –και έτσι οι μαθητές δε θα χάνουν μια ολόκληρη χρονιά για να ξαναδώσουν-, θα δοθεί η δυνατότητα στα πανεπιστήμια να ορίσουν το ύψος της βαθμολογίας που απαιτούν για την εισαγωγή στα αντίστοιχα τμήματα, αλλά και το ότι το πλαίσιο των εξετάσεων θα καθορίζεται από ανεξάρτητο φορέα σε συνεργασία με πανεπιστημιακούς. Η Ελλάδα και οι νέοι της αξίζουν σίγουρα ένα καλύτερο σύστημα παιδείας, τόσο δευτεροβάθμιας όσο και τριτοβάθμιας, αξιοκρατικό, ευέλικτο, σύγχρονο, πρωτοποριακό, αρωγό και όχι αντίπαλο.

Πανεπιστημιακές σπουδές στη Μ. Βρετανία (δημοσίευση στο www.in.gr)

Ι. Η εμπειρία της εκπαίδευσης

Η Μεγάλη Βρετανία είναι ίσως ο πιο δημοφιλής προορισμός, για τους Έλληνες που θέλουν να σπουδάσουν στο εξωτερικό. Η γλώσσα είναι οικεία, η χώρα ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση και, φυσικά, είναι πολύ κοντά στην Ελλάδα. Οι επιλογές είναι πολλές και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι δεν υπάρχουν καλά, στο σύνολό τους, πανεπιστήμια (αν εξαιρέσουμε κάποια πάρα πολύ γνωστά, όπως είναι το Oxford, το Cambridge, το London School of Economics ή το Imperial), αλλά καλές σχολές σε κάθε ένα από αυτά. Το κόστος ζωής είναι αρκετά υψηλό, ιδιαίτερα στο Λονδίνο, που τα ενοίκια διαμερισμάτων, όσο προσεγγίζουμε τη ζώνη του κέντρου, είναι σχεδόν απλησίαστα. Σε περιοχές εκτός Λονδίνου, το κόστος είναι σίγουρα χαμηλότερο, η ζωή λιγότερο έντονη και με λιγότερες επιλογές. Υπάρχουν πανεπιστήμια, που είναι σαν κλειστές κοινότητες και είναι εντελώς απομονωμένα, άλλα που βρίσκονται σε λιμάνια και άλλα που εδράζουν σε μικρότερες πόλεις ή χωριά.

Οι φοιτητές μπορούν να επιλέξουν διαμονή στους πανεπιστημιακούς κοιτώνες ή σε ανεξάρτητα διαμερίσματα, off-campus. Υπάρχουν και κάποια πανεπιστήμια που δε διαθέτουν κοιτώνες και κάποια που για τους προπτυχιακούς φοιτητές διαθέτουν δωμάτια μόνο για τον πρώτο χρόνο φοίτησης. Το κόστος της off-campus διαμονής, όπως είπαμε, εξαρτάται τόσο από την πόλη, στην οποία βρίσκεστε, όσο και από το μέγεθος του διαμερίσματος καθώς και από τις παροχές του. Οι συγκοινωνίες είναι επαρκείς για τις μετακινήσεις σας, είτε με τρένο είτε με λεωφορεία, αλλά θα υπάρχει πάντα ο περιορισμός της ώρας, καθώς τα τρένα σταματούν να λειτουργούν γύρω στις 12 το βράδυ. Η ενοικίαση ή αγορά αυτοκινήτου θέλει ιδιαίτερη προσοχή, αφού όπως ξέρουμε οι Βρετανοί, οδηγούν σε αντίθετη φορά από εμάς.

Ο πιο εύκολος τρόπος για να ενημερωθείτε για τα βρετανικά πανεπιστήμια είναι να επισκεφθείτε μία από τις εκθέσεις που διοργανώνονται κάθε χρόνο από το Βρετανικό Συμβούλιο. Εκεί θα έχετε την ευκαιρία να μιλήσετε με εκπροσώπους του κάθε ιδρύματος και να τους ρωτήσετε για τα διαθέσιμα προγράμματα σπουδών, τους καθηγητές, τα κόστη διδάκτρων, διαβίωσης κ.λπ. Επίσης, μπορείτε να επισκεφθείτε τις ιστοσελίδες του κάθε πανεπιστημίου και να μελετήσετε προσεκτικά τα προγράμματα, τα πτυχία, τη διαμονή, τις προϋποθέσεις εισαγωγής, τις ημερομηνίες υποβολής αιτήσεων και όποια άλλη πληροφορία χρειάζεστε. Ο καλύτερος, όμως, τρόπος για να μάθετε για τη φοιτητική ζωή στην Αγγλία είναι να ρωτήσετε άλλους φοιτητές που έχουν ζήσει εκεί, οι οποίοι θα σας μεταφέρουν το πραγματικό κλίμα και τις συνθήκες που επικρατούν.

Όλα τα βρετανικά πανεπιστήμια αξιολογούνται, ανά τμήμα και ειδικότητα, από τον ανεξάρτητο οργανισμό Quality Assurance Agency (www.qaa.ac.uk). Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης αυτής δημοσιεύονται κάθε χρόνο στον Τύπο αλλά και στην ιστοσελίδα του κάθε πανεπιστημίου. Βέβαια, κατά καιρούς δημοσιεύονται διάφορες λίστες αξιολόγησης και παρόλο που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως εργαλείο για την επιλογή ενός πανεπιστημίου, καλό είναι να μη στηρίζεστε μόνο σε αυτές. Οι παράγοντες, τους οποίους πρέπει να εξετάσετε, είναι πάρα πολλοί.

ΙΙ. Τα πτυχία που παρέχονται

Στη Μ. Βρετανία υπάρχουν πάρα πολλά πανεπιστημιακά ιδρύματα, που προσφέρουν πληθώρα πτυχίων και πιστοποιητικών, όπως είναι το Higher National Certificate, Higher National Diploma, Bachelor’s, Master’s και PhDs. Τα πιο δημοφιλή για τους Έλληνες φοιτητές είναι τα παρακάτω:

Bachelor of Arts και Bachelor of Science (Προπτυχιακά)

Οι αιτήσεις στα προπτυχιακά προγράμματα των βρετανικών πανεπιστημίων γίνονται μέσω ενός κεντρικού οργανισμού που λέγεται UCAS (Universities and Colleges Admission service). Ο οργανισμός αυτός διαχειρίζεται και υποβάλει εκ μέρους σας τις αιτήσεις στα πανεπιστήμια της επιλογής σας. Στη συνέχεια τα πανεπιστήμια επεξεργάζονται τις αιτήσεις και επικοινωνούν απευθείας μαζί σας. Περισσότερες πληροφορίες για τον οργανισμό, μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα του UCAS στο www.ucas.com. Η διάρκεια της φοίτησης είναι 3 χρόνια, ενώ το ακαδημαϊκό έτος αρχίζει τον Σεπτέμβριο ή τον Οκτώβριο και λήγει τον Ιούνιο.

Master of Arts και Master of Science (Μεταπτυχιακά)
Σε αντίθεση με τις αιτήσεις για τις προπτυχιακές σπουδές, οι αιτήσεις για τα μεταπτυχιακά στέλνονται απευθείας στο πανεπιστήμιο που σας ενδιαφέρει. Το κάθε τμήμα έχει τις δικές του προθεσμίες και ιδιαιτερότητες, γι’ αυτό θα πρέπει να επικοινωνήσετε με τις σχολές, που σας ενδιαφέρουν, για να μάθετε πιο συγκεκριμένες λεπτομέρειες. Σύμφωνα με το Βρετανικό Συμβούλιο, ο πιο ολοκληρωμένος οδηγός μεταπτυχιακών σπουδών στη Μ. Βρετανία είναι ο www.postgrad.hobsons.com. Εκεί θα μπορέσετε να βρείτε το πτυχίο που σας ενδιαφέρει ανάλογα με τον τομέα (major), τον τύπο προγράμματος (αν είναι taught ή research), τη διάρκεια (full-time, part-time, distance learning κ.λπ.) και φυσικά την τοποθεσία. Για κάθε πανεπιστήμιο που θα επιλέξετε, η ιστοσελίδα σας παρέχει τηλέφωνο επικοινωνίας, email και πληροφορίες για το αντίστοιχο πρόγραμμα.

Δικαιολογητικά και διαδικασία αίτησης

Η συγκέντρωση των απαραίτητων δικαιολογητικών, τα τεστ που πρέπει να περάσετε καθώς και η υποβολή της αίτησης πρέπει απαραιτήτως να γίνουν εντός συγκεκριμένων ημερομηνιών. Αρχίστε να μελετάτε τα πανεπιστήμια της επιλογής σας περίπου ενάμισι χρόνο, πριν την έναρξη του ακαδημαϊκού έτους. Κατόπιν, πρέπει να περάσετε κάποια standardized tests, που ποικίλουν ανάλογα με το πτυχίο, το πρόγραμμα και, φυσικά, το πανεπιστήμιο. Εφόσον, τα Αγγλικά δεν είναι η μητρική σας γλώσσα, θα πρέπει να περάσετε το IELTS (www.ielts.org), που θα πιστοποιήσει το γλωσσικό σας επίπεδο. Κατόπιν, πρέπει να συγκεντρώσετε και να υποβάλετε τα παρακάτω δικαιολογητικά:

1. Αντίγραφο πρώτου πτυχίου (μεταφρασμένο και επικυρωμένο).

2. Αναλυτική βαθμολογία πρώτου πτυχίου (μεταφρασμένη και επικυρωμένη).
3. Δύο με τρεις συστατικές επιστολές, είτε από καθηγητή, είτε από προϊστάμενό σας.
4. Μια προσωπική επιστολή, στην οποία θα εξηγείτε γιατί επιλέξατε το συγκεκριμένο πανεπιστήμιο και το συγκεκριμένο πρόγραμμα.
5. Αναλυτικό βιογραφικό.

6. Την προσεκτικά συμπληρωμένη αίτηση, είτε ταχυδρομικά, είτε ηλεκτρονικά.
7. Βεβαίωση από τραπεζικό οργανισμό, στην οποία θα αναγράφεται ότι το ελάχιστο ποσό που απαιτείται για τα δίδακτρα είναι διαθέσιμο.
8. Τέλος, σε κάποια πανεπιστήμια, μπορεί να απαιτείται να περάσετε από προσωπική συνέντευξη, που θα καθορίσει εν μέρει και την εισαγωγή σας στο πρόγραμμα.

Χρήσιμες ιστοσελίδες

Universities and Colleges Admissions Service (UCAS) http://www.ucas.com/

Studying and living in the U.K. www.educationuk.org/downloads/study_live_uk.pdf

British Council http://www.britishcouncil.org/gr/greece.htm

• http://www.visitbritain.com/
• http://www.unistats.com/
• http://www.ukcosa.org.uk/
• http://www.educationuk.org/
• http://www.ukstudy.com/
• http://www.prospects.ac.uk/
• http://ukingreece.fco.gov.uk/en/

Οι δέκα κορυφαίες στον κόσμο εταιρίες περιβαλλοντικής συνείδησης (δημοσίευση στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ)

"There is no business to be done on a dead planet"

1. Honda – Ιδρύθηκε το 1945 και εδράζει στην Ιαπωνία. Με έσοδα ύψους 84,2 δισεκατομμυρίων δολλαρίων και 145.000 άτομα εργατικό δυναμικό, ψηφίστηκε στις ΗΠΑ ως η πιο φιλικη προς το περιβάλλον αυτοκινητοβιομηχανία.

Η Honda εστίασε σε δύο βασικά θέματα˙ την αύξηση οικονομίας καυσίμων και την μείωση εκπομπής καυσαερίων, χρησιμοποιώντας εναλλακτικές τεχνολογίες σε δύο από τα πλέον ευπώλητα μοντέλα της: το Civic GX και το FCX που καίει υδρογόνο. Η εταιρία, με καινοτόμο τεχνολογία, δημιούργησε την υποδομή για τη χρήση του υδρογόνου ως καύσιμο. Σχεδίασε, δηλαδή, ανεξάρτητους σταθμούς παροχής θέρμανσης και ηλεκτρισμού για το σπίτι, αλλά ταυτόχρονα και υδρογόνου για τα αυτοκίνητα αντίστοιχης τεχνολογίας. Μακροπρόθεσμα, η Honda, θέλοντας να γίνει η νούμερο ένα εταιρία στον κόσμο με την πιο καθαρή και αποδοτική παραγωγή, υποσχέθηκε να μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τα εργοστάσια αλλά και από τα οχήματά της κατά 5% μεταξύ 2005 και 2010 –εκτός από το 5% που ήδη είχε επιτύχει μεταξύ 2000 και 2005.

2. Continental Airlines – Η αεροπορική αυτή εταιρία ιδρύθηκε το 1934 στο Houston του Texas, εμφανίζει έσοδα ύψους 13.1 δισεκατομμυρίων δολλαρίων και έχει 44.000 άτομα προσωπικό. Στόχος της, σε συνεργασία με την Boeing, ήταν η χρήση αεροσκαφών που απαιτούν λιγότερα καύσιμα.

Πολλές ήταν οι αεροπορικές εταιρίες που ενδιαφέρθηκαν ενεργά για το πρόβλημα της εκπομπής ρύπων από τα αεροπλάνα. Η British Airways παρουσίασε για πρώτη φορά τον «υπολογιστή εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα κάθε πτήσης» στην ιστοσελίδα της και η Lufthansa εφοδίασε πρόσφατα ένα από τα Airbus A340 με ένα κινητό εργαστήριο, για να υπολογίζεται και να μελετάται η εκπομπή καυσαερίων, ανά πτήση. Όμως η Continental Airlines ακολούθησε την πλέον δυναμική στρατηγική οικολογικής συνείδησης. Εκτός από το ότι επένδυσε περισσότερα απο 16 δισεκατομμύρια δολλάρια, τα τελευταία 10 χρόνια, για να αντικαταστήσει τον στόλο της με αεροπλάνα που καίνε λιγότερα καύσιμα, εγκατέστησε ειδικής κατασκευής πτερύγια αποταμίευσης καυσίμου, που μειώνουν τις εκπομπές ρύπων μέχρι 5%, στα περισσότερα Boeing 737 και 757. Επίσης, μείωσε την εκπομπή οξειδίου του αζώτου από τον επίγειο εξοπλισμό της στις εγκαταστάσεις της στο Houston κατά 75% από το 2000. Τέλος, διαθέτει πλέον μόνιμο προσωπικό περιβαλλοντολόγων, οι οποίοι συνεργάζονται με τους κατασκευαστές κινητήρων, για τον σχεδιασμό οικολογικών αεροδρομίων, την παρακολούθηση εκπομπών καυσαερίων αλλά και την ημερήσια ανακύκλωση χημικών υλικών.

3. Suncor – Η εταιρία αυτή άντλησης πετρελαίου ιδρύθηκε το 1917 και εδράζει στον Καναδά. Εμφάνισε έσοδα ύψους 13.6 δισεκατομμύρίων δολλαρίων και διαθέτει 5.500 άτομα εργατικό δυναμικό. Στόχος της είναι η μελέτη των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε καθένα από τα projects της. Η άντληση πετρελαίου είναι μια ιδιαίτερα δύσκολη διαδικασία και μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά επιβλαβής για το περιβάλλον –ειδικά αν γίνεται στη θάλασσα. Παρόλα αυτά, η Suncor ξεχωρίζει για τη στρατηγική που ακολουθεί. Σε μία έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε 23 εταιρίες άντλησης πετρελαίου τον περασμένο χρόνο, η Suncor χρήστηκε ως top performer, για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή των προγραμμάτων διαχείρισης των επιπτώσεων της δράσης της στο περιβάλλον. Επιπροσθέτως, η εταιρία έλαβε μέρος σε μια πρωτοβουλία ανάπτυξης τεχνικών απορρόφησης άνθρακα. Τέλος, παρόλο που αναμένεται να διπλασιάσει την παραγωγή της μέχρι το 2012, σύμφωνα με το πλέον εξελιγμένο πρόγραμμα διαχείρισης ύδατος που έχει αναπτύξει, δε θα χρειαστεί να αντλήσει επιπλέον νερό από τον ποταμό Athabasca, στην Αlberta του Καναδά. Χάρη στις παραπάνω περιβαλλοντικές και κοινωνικές της προσπάθειες και δραστηριότητες, κέρδισε επάξια μια θέση στον δείκτη αειφορίας Dow Jones, αλλά και στον αντίστοιχο βρεττανικό FTSE4Good.

4. Tesco – Η βρεττανική αλυσίδα σούπερ μάρκετ ιδρύθηκε το 1919, εμφανίζει έσοδα ύψους 71 δισεκατομμυρίων δολλαρίων και έχει στο δυναμικό της 380.000 υπαλλήλους. Στόχος της είναι να μειώσει την χρήση ηλεκτρικής ενέργειας αλλά και να εμπνεύσει τους πελάτες της να σκέφτονται οικολογικά. Η Tesco δημιούργησε καταστήματα που λειτουργούν με αιολική ενέργεια, κάνει υψηλής τεχνολογίας ανακύκλωση και διαθέτει φορτηγά που καίνε βιολογικό πετρέλαιο. Τον περασμένο χρόνο, η εταιρία δεσμεύτηκε να μειώσει στο μισό το ρεύμα που χρησιμοποιείται στα υποκαταστήματά της, μέχρι τα μέσα του 2010. Φαίνεται όμως ότι θα φτάσει στο στόχο της 2 χρόνια νωρίτερα. Πρωτοπόρας τεχνολογίας τραίνα, που εκπέμπουν λιγότερους ρύπους, αντικατέστησαν τα φορτηγά που χρησιμοποιούσε για τις μεταφορές της, μειώνοντας έτσι κατά χιλιάδες τόνους τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Επίσης, για να διασφαλίσει την εφαρμοφή της πολιτικής της, η Tesco προέβλεψε ειδικό επίδομα για τα ανώτερα στελέχη της, όταν επιτυγχάνονταν οι στόχοι μείωσης χρήσης ηλεκτρικού και παραγωγής ρύπων. Τέλος, η εταιρία παροτρύνει τους πελάτες της να αναπτύξουν οικολογική συνείδηση προσφέροντας έκπτωση σε εκείνους που χρησιμοποιούν ανακυκλώσιμες σακούλες.

5. Alcan – Η εταιρία αυτή παραγωγής αλουμινίου, που ιδρύθηκε το 1902 και εδράζει στον Καναδά, έχει έσοδα 23.6 δισεκατομμύρια δολλάρια και 68.000 υπαλλήλους. Στόχος της αποτελεί η καθαρή και πιο αποδοτική παραγωγή. Όταν η Alcan εξαγόρασε την γαλλική αντίπαλο Pechiney στα τέλη του 2003, ξεκίνησε και την εφαρμογή μιας μοναδικής τεχνοτροπίας εξόρυξης μετάλλων. Χάρη στο ιδιοκτησιακό καθεστώς που διατηρούσε η Pechiney, η Alcan μπόρεσε να μειώσει την εκπομπή ρύπων κατά 25% από το 1990, ενώ η παραγωγή της αυξήθηκε κατά 40%. Ο πρόσφατος στόχος της Alcan είναι να ακολουθήσει μια υψηλής τεχνολογίας διαδικασία για να αυξήσει ακόμα περισσότερο την αποδοτικότητα της χρησιμοποιούμενης ενέργειας κατά 20% αλλά και να μειώσει ταυτόχρονα την εκπομπή ρύπων.

6. P&G - Η εταιρία παροχής φυσικού αερίου και ηλεκτρικού, που ιδρύθηκε το 1852 στο San Francisco, έχει έσοδα 12.5 δισεκατομμύρια δολλάρια και 20.000 υπαλλήλους. Στόχος της είναι οι στρατηγικές επενδύσεις σε προγράμματα αύξησης αποδοτικότητας αλλά και σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η P&G διαδραμάτισε σημαίνοντα ρόλο στην υιοθέτηση πολιτικής υποχρεωτικών ελέγχων στις εκπομπές ρύπων, τον περασμένο χρόνο στην Καλιφόρνια, ενώ ο πρόεδρος της εταιρίας, Peter Darbee, πιέζει για την ψήφιση της ανάλογης ομοσπονδιακής νομοθεσίας. Η εταιρία χρησιμοποιεί πηγές που δεν παράγουν ρύπους για το 56% του ηλεκτρικού που προμηθεύει τους καταναλωτές της, ενώ έχει πρόγραμμα επιβράβευσης για τους καταναλωτές που αγοράζουν συσκευές οικονομίας ρεύματος! Η P&G πειραματίζεται και με πληθώρα εναλλακτικών μέσων παραγωγής καθαρής ενέργειας. Στην παρούσα, βρίσκεται στη διαδικασία έγκρισης για την ανάπτυξη ενός σχεδίου παραγωγής, σύμφωνα με το οποίο η ενέργεια που παράγεται από τα θαλάσσια κύματα θα μπορεί να μετατρέπεται σε ηλεκτρισμό. Τέλος, έχει θέσει σε εφαρμογή ένα project χρήσης της ηλιακής θερμικής ενέργειας για την φόρτιση των κινητήρων υβριδικών αυτοκινήτων. Ειδικές συσκευές που θα φορτίζονται την ημέρα από το ηλιακό φως, θα φορτίζουν με την σειρά τους τα αυτοκίνητα κατά τη διάρκεια της νύχτας. Με αυτόν τον τρόπο, τα οχήματα θα χρησιμοποιούν πολύ λιγότερη βενζίνη και, κατά συνέπεια, θα μολύνουν λιγότερο το περιβάλλον, εκμεταλλευόμενα την υποδομή έντασης κεφαλαίου της εταιρίας.

7. S.C.Johnson – Η εταιρία αυτή προϊόντων καθαρισμού, εντομοκτόνων κ.λπ. που ιδρύθηκε το 1886 στην πόλη Rasine της πολιτείας του Wisconsin, φέρει έσοδα ύψους 7 δισεκατομμυρίων δολλαρίων και έχει 12.000 υπαλλήλους. Το 1935, πολύ πριν γίνει της μόδας η έννοια της αειφορίας, ο H.F. Johnson Jr. κατέβηκε στην Βραζιλία προς αναζήτηση μιας εναλλακτικής πηγής κεριού, το οποίο και θα χρησιμοποιούσε για το πρώτο προϊόν της εταιρίας, το Κερί Johnson. Το εναλλακτικό κερί είναι το γνωστό carnauba που παράγεται από τον κοκοφοίνικα. Ο εγγονός του και τωρινός πρόεδρος, Fisk Johnson, συνεχίζει την οικογενειακή παράδοση οικολογικής συνείδησης. Η πλέον αξιοσημείωτη καινοτομία της εταιρίας είναι η διαδικασία Greenlist. Αυτή αφορά ένα σύστημα κατηγοριοποίησης, το οποίο αξιολογεί τις επιπτώσεις χιλιάδων μη-επεξεργασμένων υλικών στην ανθρώπινη υγεία αλλά και το περιβάλλον. Η εταιρία έχει παραχωρήσει την πατέντα της διαδικασίας αυτής και σε άλλες εταιρίες, χωρίς καταβολή δικαιωμάτων χρήσης. Τέλος, χτίζει δικό της εργοστάσιο ενέργειας που θα λειτουργεί με φυσικό αέριο. Ο Glenn Pricket του φορέα Conservation International δήλωσε ότι: «Ο Fisk Johnson είναι ο άνθρωπος με την πλέον βαθιά οικολογική συνείδηση στον χώρο των επιχειρήσεων».

8. Goldman Sachs – Η τράπεζα που ιδρύθηκε το 1869 στην Νέα Υόρκη, φέρει έσοδα ύψους 69.4 δισεκατομμυρίων δολλαρίων και έχει 24.000 υπαλλήλους. Η τράπεζα με την βαθιά οικολογική συνείδηση, μετά το 2005 άρχισε να κάνει όλο και περισσότερες πράσινες επενδύσεις, με αποκορύφωμα εκείνη ύψους 1.5 δισεκατομμυρίου δολλαρίων σε projects παραγωγής κυτταρινικής αιθανόλης, αιολικής και ηλιακής ενέργειας. Η απόσβεση ήταν άμεση, ενώ οι επενδυτές ήταν πολύ ικανοποιημένοι και ευτυχισμένοι από το γεγονός ότι η τράπεζα διέθετε περιβαλλοντική και κοινωνική συνείδηση.

9. Swiss Re – Η ασφαλιστική αυτή εταιρία ιδρύθηκε το 1863 στην Ελβετία, εμφανίζει έσοδα ύψους 24 δισεκατομμυρίων δολλαρίων και έχει 10.500 υπαλλήλους. Στόχος της είναι η ανάπτυξη οικονομικών μεθόδων που θα χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό των υλικών ζημιών σε περίπτωση φυσικών καταστροφών, που θα προκαλούνται από τις κλιματικές αλλαγές. Η Swiss Re ήταν πολύ μπροστά στο θέμα του κινδύνου από τις κλιματικές αλλαγές, έχοντας προειδοποιήσει ήδη από το 1994 ότι θα αυξηθούν κατακόρυφα οι αιτήσεις για καταβολή αποζημειώσεων για καταστροφές που έχουν γίνει από καταρρακτώδεις βροχές, τυφώνες και άλλες καταστροφές που συσχετίζονται με τον καιρό.

10. Hewlett-Packard – Η εταιρία που ιδρύθηκε στο Palo Alto της Καλιφόρνια το 1939, και εδράζει στην περίφημη Silicon Valley, έχει έσοδα ύψους 91.7 δισεκατομμυρίων δολλαρίων, απασχολεί 156.000 άτομα και θεωρείται ηγέτης στην οικο-ευαισθησία. Σήμερα, η υψηλή τεχνολογία πασχίζει να γίνει περιβαλλοντικά φιλική. Όσο η σύγχρονη ζωή γίνεται ολοένα και περισσότερο ψηφιακή, οι επιπτώσεις στο περιβάλλον γίνονται όλο και πιο επιβλαβείς. Η Hewlett-Packard καταβάλει εντατικές προσπάθειες για να μειώσει τις καταστροφικές αυτές συνέπειες. Το πρώτο βήμα ήταν η δημιουργία εργοστασίων ανακύκλωσης εξαρτημάτων υπολογιστών. Τα εργοστάσια αυτά διαθέτουν τεράστιους «πολτοποιητές», που δεν κονιορτοποιούν μόνο πλαστικά και μεταλλικά μέρη, αλλά και τοξικά, όπως είναι ο υδράργυρος. Η HP δέχεται για ανακύκλωση εξαρτήματα οποιασδήποτε εταιρίας, ενώ και οι μηχανές της είναι 100% ανακυκλώσιμες. Τέλος, έχει δεσμευτεί ότι μέχρι το 2010, θα μειώσει την ενέργεια που χρησιμοποιεί κατά 20%.

Οι 5 καλύτερες πηγές ανανεώσιμης ενέργειας

ΕΙΔΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΤΡΟΠΟΣ

Αιολική ενέργεια: Με ανεμόμυλους, φουτουριστικής εμφάνισης. Ο αέρας σπρώχνει τον κινητήρα τους, παράγοντας ηλεκτρισμό.

Ηλιακή ενέργεια: Ειδικά κυψελωτά πάνελ μετατρέπουν το ηλιακό φως σε ενέργεια.

Υδροηλεκτρισμός: Η δημιουργία φραγμάτων και η χρήση της δύναμης του νερού για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Γεωθερμική ενέργεια: Η κατασκευή ειδικών γκέιζερ, που συλλέγουν ατμό, ο οποίος προέρχεται από την γη, μετατρέποντάς τον σε ηλεκτρική ενέργεια.

Βιο-πετρέλαιο: Εναλλακτική μορφή καυσίμου. Παράγεται από φυτικά έλαια και ζωικά λίπη, που σε συνδυασμό με κανονικό πετρέλαιο, μετατρέπεται σε καύσιμο χαμηλών εκπομπών ρύπων.

Τέσσερις κορυφαίες εταιρίες προσφέρουν πράσινη τεχνολογία στον κόσμο

XEROX Σχεδίασε 11 διαφορετικές πατέντες για την πλήρη αφαίρεση τοξικών από το χώμα και το νερό.

DuPont Σχεδίασε 4 πατέντες. Η μία αφορά στη μετατροπή μη-ανακυκλώσιμων υλικών σε λίπασμα. Οι άλλες βασίζονται σε έναν μικρο-οργανισμό, τον Lux, που διευκολύνει την μέτρηση της μόλυνσης του περιβάλλοντος.

Bosch Σχεδίασε 45 πατέντες με στόχο τη μείωση της κατανάλωσης και των εκπομπών ρύπων αλλά και τη μετατροπή μη-χρησιμοποιούμενης θερμότητας, που παράγεται από οχήματα, σε ενέργεια.

SONY Σχεδίασε πατέντα με στόχο την πιο αποτελεσματική ανακύκλωση διαφόρων οπτικών μέσων, αφαιρώντας το χρώμα και το μέταλλο από τα φιλμ. Επίσης, βρίσκεται σε διαρκή διαδικασία εύρεσης τρόπων μείωσης των επιβλαβών επιπτώσεων, των προϊόντων που παράγει, στο περιβάλλον.