Ευρώπη και Αμερική βάλλονται από την οικονομική κρίση και τις συνεπακόλουθες παρενέργειές της. Η Ευρώπη, οι πολιτικές και στρατηγικές της οποίας χαρακτηρίζονται από την ίδια ράθυμη –δήθεν φιλοσοφημένη- στάση επί παντός επιστητού των χωρών που την αποτελούν, και μετά από την κερδοσκοπική επίθεση σε Ισπανία, Πορτογαλία και Ιταλία, αποφάσισε (επιτέλους) να χτίσει μέτωπο, ρίχνοντας πακτωλό δισεκατομμυρίων ευρώ για την προστασία του κοινού νομίσματος. Άργησαν, αλλά τα κατάφεραν. Νόμιζαν ότι η Ελλάδα θα ήταν η μόνη χώρα που θα προσβαλλόταν από την οικονομική κρίση. Η Μέρκελ καθυστερούσε λόγω των εκλογών στην περιοχή Ρήνου-Βεστφαλίας, τις οποίες εντέλει και έχασε, ενώ η Ε.Ε που χορεύει στους ρυθμούς της Γερμανίας, υιοθέτησε εξίσου αργά αντανακλαστικά.
Η Ελλάδα θα παλέψει τώρα με το δικέφαλο «τέρας» Ε.Ε και ΔΝΤ, σε μια ύστατη προσπάθεια αποκατάστασης της τάξης στη δημοσιονομική της κατάσταση… Και αν αυτό ήταν το μόνο πρόβλημα, θα ήμασταν όλοι καλά. Η Ελλάδα όμως έχει να παλέψει σε πολλαπλά μέτωπα και όχι μόνο σε αυτό της οικονομίας. Αναμένουμε όλοι με μεγάλο ενδιαφέρον την επίσκεψη Ερντογάν (η οποία ελπίζουμε ότι δεν θα καταλήξει με τη γνωστή καταστροφή της Αθήνας από τους «γνωστούς», εκ των οποίων μαγικά κανείς δε συλλαμβάνεται ποτέ), αφού οι Τούρκοι ξαφνικά και πολύ ύποπτα θα έλεγα προβάλλονται ως εξαιρετικά φιλικοί, διπλωματικοί και διαλλακτικοί. Με δηλώσεις του τύπου «Να μειώσουμε, αμφότερες οι χώρες, τους αμυντικούς μας εξοπλισμούς», «Πιστεύουμε ακράδαντα ότι η Ελλάδα θα ξεπεράσει την κρίση και μπορούμε ίσως να βοηθήσουμε», «Δεν θέλουμε να δημιουργούνται προβλήματα με τους γείτονες» και άλλα παρόμοια. Η ατζέντα της συνάντησης περιλαμβάνει τη σφυρηλάτηση συμφωνιών για τουρισμό, ανάπτυξη και συνεργασία. Ελπίζουμε μόνο ότι όλα αυτά δεν συσχετίζονται με την κηδεμονία του Αιγαίου, κάτι που ακούγεται πάρα πολύ έντονα. Κάτι που για εμάς τους Έλληνες θα ήταν ένα εφιαλτικό σενάριο, που φυσικά δεν συγκρίνεται με αυτό της απώλειας του 13ου και 14 μισθού ή την αύξηση του ΦΠΑ. Κάτι τέτοιο θα ήταν απλά μια αδιανόητη εξέλιξη.
Τι γίνεται όμως από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού; Η αλήθεια είναι ότι βλέποντας τον Ομπάμα τις προάλλες, μετά την απόφαση της Ε.Ε να ανεβάσει το προστατευτικό τείχος ενάντια στην κερδοσκοπία, φάνηκε ελαφρά απογοητευμένος. Τι κρίμα! Ίσως θα ήταν καλύτερο να επικεντρωθεί στα τεράστια οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα on his own turf. Ας αφήσουμε τις οικονομικές αναλύσεις στους οικονομολόγους, αναφέροντας απλά ότι το έλλειμμα των ΗΠΑ έχει εκτοξευθεί τους τελευταίους μήνες, και ας περάσουμε σε ένα εξίσου έντονο και σημαντικό πρόβλημα. Αυτό της εργασίας. Ή μάλλον της έλλειψής της.
Από ότι φαίνεται πολλές από τις δουλειές που χάθηκαν εξαιτίας της κρίσης, δεν πρόκειται να επανέλθουν. Τα τελευταία δύο χρόνια στην Αμερική, η αδύναμη οικονομία έδωσε απλά το έναυσμα στους εργοδότες να απολύσουν εκατομμύρια κόσμο –όπως γραμματείς, ταξιδιωτικούς υπαλλήλους και υπαλλήλους στην αυτοκινητιστική βιομηχανία-, οι οποίοι ουσιαστικά παραμερίστηκαν και λόγω της κρίσης, της ανάπτυξης της τεχνολογίας, αλλά και λόγω του διεθνούς εμπορίου.
Η σταδιακή μείωση των θέσεων αυτών βέβαια θα μπορούσε να γίνει λιγότερο αισθητή, μέσω εξαγορών, λιγότερο μαζικών απολύσεων και πιο αργών διαδικασιών. Αλλά λόγω της ύφεσης, τα πράγματα έπρεπε από ότι φαίνεται να επισπευσθούν. Η δυσμενής αυτή κατάσταση είναι περισσότερο έντονη για τους μεγαλύτερους σε ηλικία, αλλά και τους πιο έμπειρους, ειδικά στον τομέα της γραμματειακής υποστήριξης. Υπολογίζεται ότι περίπου 1,7 εκατομμύρια Αμερικανοί, που κατείχαν παρόμοιες διοικητικές θέσεις όταν ξέσπασε η κρίση, δεν απασχολούνται πλέον στον ίδιο τομέα. Υπήρχαν δε και παρόμοιες εργασίες, οι οποίες περικόπηκαν και μάλλον δεν πρόκειται να επανέλθουν. Ο αριθμός εκείνων που εργάζονται σε εκτυπωτές μεγάλης παραγωγής έπεσε στο μισό από το πρώτο τετράμηνο του 2007 μέχρι και το τελευταίο τετράμηνο του 2009. Αντίστοιχα ο αριθμός των ταξιδιωτικών πρακτόρων μειώθηκε κατά 40%. Το τελευταίο δεν μας εντυπωσιάζει, αφού οι περισσότεροι πλέον κάνουν τις κρατήσεις τους μέσω του διαδικτύου, όπου και υπάρχει η δυνατότητα οπτικής επαφής με τα δωμάτια των ξενοδοχείων και ενδελεχείς περιγραφές υπηρεσιών, παροχών και εγκαταστάσεων.
Βέβαια, από την άλλη αυτή η «δημιουργική εργασιακή καταστροφή» μπορεί να είναι και ευεργετική για την οικονομία… ίσως. Με την απομάκρυνση λιγότερο αποδοτικών υπαλλήλων, όπως ένας γραμματέας ή ένας ταξιδιωτικός πράκτορας, και με την αντικατάστασή τους από εξωτερικούς συνεργάτες ή απλά από υπολογιστές, οι επιχειρήσεις ίσως γίνουν πιο ανταγωνιστικές, αλλά και με λιγότερα πάγια έξοδα. Χρόνο με τον χρόνο άλλωστε η ανάπτυξη της παραγωγικότητας στις ΗΠΑ ήταν η υψηλότερη των τελευταίων 50 ετών, εκτοξεύοντας στην κυριολεξία τα κέρδη των εταιρειών στα ύψη και βοηθώντας την οικονομία. Όμως ο ανθρώπινος παράγοντας δεν πρέπει ποτέ να πάψει να αποτελεί προτεραιότητα. Γιατί ο ανθρώπινος παράγοντας είναι εκείνος που δίνει ψυχή και κάνει τη διαφορά στην εργασία.
Σύμφωνα με οικονομολόγους, τα εκατομμύρια των εργαζομένων που είναι πλέον άνεργοι εδώ και μήνες, αν όχι χρόνια, είναι πιθανόν να παραμείνουν σε αυτή την κατάσταση ακόμα και μετά την πλήρη ανάκαμψη της οικονομίας. Και αυτό θα συμβεί, καθώς οι εργασίες, αλλά και τα προσόντα τους δεν πρόκειται να επανέλθουν στη μόδα. Η ζήτηση για ολοένα και διαφορετικά προσόντα αυξάνεται και μεταμορφώνεται δυσανάλογα με το διαθέσιμο εργατικό δυναμικό και έτσι καθίσταται σταδιακά πιο δύσκολο, για μια μερίδα ανθρώπων, να αποκτήσουν αυτές τις γνώσεις και τα προσόντα.
Δυστυχώς προς το παρόν δεν υπάρχει εύκολη λύση για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος. Τα συνηθισμένα μέτρα ενάντια στην ανεργία –όπως επιδόματα και κουπόνια- είναι προσωρινά και φυσικά δεν βοηθούν στην αποκατάσταση των ανέργων. Μάλιστα θα έλεγα ότι παρατείνουν την απελπισία τους.
Η αλήθεια είναι ότι η εξέλιξη της τεχνολογίας, αλλά και των συνηθειών μας έχει επιφέρει τεράστιες αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο διαχειριζόμαστε τόσο την προσωπική, όσο και την επαγγελματική μας ζωή. Οι ατζέντες και τα ημερολόγια έχουν αντικατασταθεί με Blackberrys και iPhones, τα ταξίδια μας, όπως είπαμε, από το Expedia, το RatesToGo κ.λπ., οι θυρωροί και οι receptionist από το ηχητικό ταχυδρομείο –που είναι και πιο αξιόπιστο. Έτσι, όποιος προσλαμβάνεται πλέον σίγουρα πρέπει να διαθέτει διαφορετικού είδους προσόντα και μάλλον περισσότερο συνδυαστικά, έτσι ώστε να μπορεί να καλύπτει περισσότερες των μια θέσεων. Και για να το θέσουμε πιο απλά, οι επιχειρήσεις πλέον ψάχνουν για τον απόλυτο «άνθρωπο για όλες τις δουλειές». Τον άνθρωπο που θα τους καλύψει 3-4 θέσεις εργασίας, με το ¼ του μισθού που θα δινόταν αν υφίσταντο αυτοί οι υπάλληλοι.
Οι οικονομολόγοι –ελπίζω όχι αυτοί που μας έφεραν στο παρόν οικονομικό χάος- υποστηρίζουν ότι αυτού του είδους η δομική αλλαγή θα λαμβάνει χώρα για μεγάλο χρονικό διάστημα –δεν πρόκειται δηλαδή για κάτι που γίνεται overnight-, και το πιο σημαντικό είναι ότι επιταχύνεται από την ύφεση την οικονομίας. Δυστυχώς, από ότι διαφαίνεται, η δομική αλλαγή αυτή θα έχει περισσότερες επιπτώσεις αυτή τη φορά. Το ποσοστό των ανέργων έχει αυξηθεί κατά 50%, τους τελευταίους μήνες, βυθίζοντας στην απελπισία πάρα πολύ κόσμο, όπως και τις οικογένειές τους. Γιατί η έλλειψη εργασίας δεν πλήττει μόνο τον ίδιο τον εργαζόμενο, αλλά και τον κοινωνικό και οικογενειακό του περίγυρο. Το ποσοστό λοιπόν των ανέργων που αναζητούν εργασία πάνω από 6 μήνες είναι 45,9%, ποσοστό το οποίο είναι το υψηλότερο των τελευταίων 6 δεκαετιών, σύμφωνα με τα Labor Statistics. Το ερώτημα είναι λοιπόν ποια θα πρέπει να είναι η στρατηγική που πρέπει να ακολουθηθεί?
Ο Λευκός Οίκος δήλωσε δημόσια ότι η ιδέα της δομικής ανεργίας αποτελεί τεράστιο πρόβλημα, ενώ απέδωσε ελάσσονα βαρύτητα στην ιδέα και την ανάγκη μιας ισχυρότερης οικονομικής ανάπτυξης. Παρόλα αυτά, η κυβέρνηση έριξε κονδύλια για την τόνωση της οικονομίας, καθώς και περαιτέρω νομοθετικές ρυθμίσεις που θα ωφελήσουν κυρίως τις νέες εργασίες στον τομέα της τεχνολογίας.
Στην Ελλάδα αλήθεια τι κάνουμε; Αυξάνουμε τον ΦΠΑ, κόβουμε μισθούς –αλλά ως συνήθως βέβαια οι βουλευτές και οι εργαζόμενοι στη Βουλή στο απυρόβλητο-, απελευθερώνουμε το περιθώριο απολύσεων –και πάλι το Δημόσιο στο απυρόβλητο- και με τις τιμές των προϊόντων και των υπηρεσιών σε δυσθεώρητα ύψη, περιμένουμε να κινηθεί η αγορά. Η ανεργία έχει χτυπήσει κόκκινο, αλλά η διαφορά με την Αμερική είναι ότι η Ελλαδίτσα είναι ένα μικρό –όμορφο- οικόπεδο. Αν δεν υπάρχει ανάπτυξη και υποδομή –παντός είδους- πως θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας; Ελπίζουμε όχι με μερικές ακόμα προσλήψεις στο Δημόσιο, για να χρυσωθεί το χάπι. Το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται η Ελλάδα αυτή τη στιγμή είναι η περαιτέρω διόγκωση του Δημόσιου Τομέα και η αεργία. Φτάνουν πια οι προκηρύξεις και οι προσλήψεις από τα παράθυρα. «Το σπίτι γέμισε…»…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.