Αναμνήσεις από τα Πατήσια

Δημοσίευση στην εφημερίδα Greek News www.greeknewsonline.com

Το θυμάμαι σα να είναι τώρα. Όταν η γιαγιά μου με νοσταλγία περιέγραφε τις οδούς Πατησίων και Αχαρνών, όπως είχαν διαμορφωθεί μετά τον πόλεμο. Γεμάτες αρχοντικά εφοπλιστών και γνωστών βιομηχάνων. Με τους φροντισμένους κήπους και τις ολάνθιστες αυλές. Με κυρίες που φορούσαν εξαίσιες τουαλέτες και κυρίους με ημίψηλα. Με τις τεράστιες κουρσάρες που βλέπαμε στις ταινίες με τον Φωτόπουλο, τον Αυλωνίτη και τον Σταυρίδη. Με τα υπέροχα θέατρα, που τότε πρωταγωνιστούσαν αληθινοί σταρ, σαν τους προαναφερθέντες, αλλά και τον Ρίζο, τη Βασιλειάδου –με την οποία δυστυχώς δεν έχω καμία συγγένεια-, τον Ηλιόπουλο και πολλούς άλλους. Μου περιέγραφε την Φωκίωνος Νέγρη σαν την πιο αριστοκρατική συνοικία των Αθηνών –καλύτερη και από το Κολωνάκι-, όπου σύχναζε μόνο η αφρόκρεμα της πρωτεύουσας. Με υπέροχες βίλες, διπλοκατοικίες και μονοκατοικίες και πολύ πράσινο. Όταν δε φοβόσουν να κυκλοφορήσεις οποιαδήποτε ώρα και όταν η αστική τάξη μεγαλουργούσε.

Η Κυψέλη, συγκεκριμένα, που αποτελεί μία από τις παλαιότερες συνοικίες των Αθηνών αφού εντάχθηκε στο σχέδιο πόλης το 1887, ήταν κάποτε γεμάτη αγροτεμάχια, διάσπαρτα εξοχικά, αλλά και επαύλεις. Από το 1922 άρχιζαν να χτίζονται οι πρώτες πολυκατοικίες, ενώ το 1937 σχεδιάστηκε και η διάσημη Φωκίωνος Νέγρη, που έφερε την αρχιτεκτονική υπογραφή του γαλλοτραφέντος Βασίλη Τσαγκρή. Κάπου εκεί, στη διασταύρωση Αγίου Μελετίου και Πατησίων, στο περίφημο και ιστορικό καφενείο Ηραίον σύχναζαν προσωπικότητες όπως ο Ελύτης, ο Καραντώνης, ο Γκάτσος, ο Εμπειρίκος και ο Εγγονόπουλος, ενώ μεταπολεμικά το Σελέκτ επί της Φωκίωνος Νέγρη είχε γίνει τόπος συνάντησης των iconic Τσιφόρου, Σακελλάριου, Πρετεντέρη, Λάσκου, Αυλωνίτη και άλλων.

Πολύ θα ήθελα να ζούσα σε εκείνη την Αθήνα. Σε εκείνη την Πατησίων. Που ήταν και θα παραμείνει η αγαπημένη μου γειτονιά. Παρόλα αυτά, και η Πατησίων που θυμάμαι εγώ, από τα τέλη της δεκαετίας του 1970 μέχρι περίπου και τα τέλη του 1980, ήταν όμορφη και ανθρώπινη. Τότε ζούσαμε σε μία υπέροχη πολυκατοικία επί των οδών Πατησίων και Σερίφου, ακριβώς δίπλα από ένα εξαίσιο νεοκλασικό, που είχε θυμάμαι ένα τεράστιο, πανύψηλο δέντρο και πολλούς φοίνικες στην αυλή του. Το καλοκαίρι ακούγαμε τα τζιτζίκια και κάποιους χειμώνες το θυμάμαι χιονισμένο, σαν σκηνή από παραμύθι. Η Σερίφου ήταν μια πανέμορφη οδός, γεμάτη ακακίες και μικρά μαγαζάκια. Ένα ηλεκτρολογείο δίπλα μας, η ΕΒΓΑ 20 μέτρα πιο κάτω, ένας ράφτης απέναντι, το 8ο γυμνάσιο και λύκειο στη Νικοπόλεως, η θρυλική Χαρούλα με τα χαρτικά επί των οδών Νικοπόλεως και Πατησίων, ο Καλογείτονας με τα αθλητικά –που υπάρχει ακόμα- και φυσικά το εξίσου θρυλικό Terry’s Pizza, η πρώτη πιτσαρία της περιοχής, με απίστευτη καναδέζικη πίτσα. Τότε δεν υπήρχαν ακόμα σούπερ μάρκετ και ψωνίζαμε από παντοπωλεία. Ενώ γαλακτοκομικά αγοράζαμε από τον Φιλίππου επί της οδού Πατησίων, λίγο πριν την Ουίλλιαμ Κινγκ, στον αριθμό 213. To ιστορικό αυτό μαγαζί άνοιξε εκεί το 1926 και ιδιοκτήτης του ήταν ο Αθανάσιος Φιλίππου, παππούς της σημερινής γενιάς που διοικεί τη ΦΑΓΕ. Θυμάμαι ότι ακόμα και η γιαγιά μου, μου έλεγε πως πήγαιναν εκεί από όλες τις γειτονιές της Αθήνας με το τραμ για να αγοράσουν το ξακουστό γιαούρτι του.

Επί της Πλατείας Κολιάτσου είχε ένα ζαχαροπλαστείο –που υπάρχει ακόμα-, αλλά και ένα μικρό ταβερνάκι –το όνομα δυστυχώς του οποίου δεν θυμάμαι- που έκανε απίστευτα μαγειρευτά φαγητά, τα οποία μοσχοβολούσαν σε όλη την περιοχή. Λίγο πιο κάτω ήταν ένα παμπάλαιο ψαράδικο –το οποίο πάντα για κάποιο λόγο μου φαινόταν περίεργο, γιατί θεωρούσα κάπως αφύσικο να πουλάς ψάρια μέσα στην πόλη και ειδικά στην Πατησίων-, δίπλα του ένα μαγαζί με τρυκ, από όπου αγοράζαμε αμπούλες γέλιου και βρώμας για το σχολείο (!!), και απέναντι ένα μαγαζί με ρούχα, ο Πατρίκιος, το οποίο υπάρχει ακόμα. Εκεί τη δεκαετία του 1980 –δεν ξέρω αν ισχύει ακόμα- σταματούσαν τα λεωφορεία για το Αρσάκειο Εκάλης, το Αρσάκειο Ψυχικού και για την Λεόντειο. Πόσα παιδιά άραγε μένουν ακόμα εκεί, που πηγαίνουν σε αυτά τα σχολεία; Εμείς τότε πάντως ήμασταν πολλά… σχεδόν γεμίζαμε το 40θέσιο πούλμαν από τη στάση αυτή!

Με ψήγματα θλίψης, νοσταλγώ ιδιαίτερα τη γειτονιά αυτή, καθώς και την μετέπειτα γειτονιά μου, μερικές δεκάδες μέτρα πιο κάτω, στην Πλατεία Αγάμων –Αμερικής δηλαδή. Τότε πηγαίναμε σινεμά στο περίφημο Ράδιο Σίτυ, δίπλα στο θέατρο Καλουτά και πίναμε καφέ το Σάββατο το απόγευμα στη Φωκίωνος Νέγρη. Σήμερα στη στάση Θέατρο Καλουτά χτίστηκε Βασιλόπουλος. Εκεί που ήταν η Χαρούλα έχει ένα μαγαζί NOKIA και όλα σχεδόν τα υπόλοιπα έχουν γίνει μαγαζάκια Πακιστανών που πουλάνε κινητά –κλεμμένα εικάζω. Η Πλατεία Αμερικής έχει γεμίσει μαύρους, στους οποίους κάποιοι ιδιοκτήτες -10 σχεδόν χρόνια πριν- έκαναν το λάθος να τους νοικιάζουν υπόγεια με 100 ευρώ, στα οποία έμεναν 50-50 και τώρα κανείς δεν μπορεί να τους κουνήσει. Μετά το σούρουπο κυκλοφορούν πεινασμένοι Πακιστανοί που τραβάνε τις αλυσίδες από τους λαιμούς ηλικιωμένων γυναικών, που κάνουν το λάθος να βγουν από το σπίτι τους μετά τις 6 το απόγευμα, και μαύροι, που συγκεντρώνονται σε γωνίες, φωνασκώντας και μαλώνοντας. Τα στενάκια που τέμνουν την Πατησίων, όπως η Τενέδου, η Ιθάκης, η Θάσου και η Λέλας Καραγιάννη, έχουν γεμίσει από μαγαζιά με περούκες, με κινητά και σούπερ μάρκετ με είδη διατροφής από την Αφρική, το Πακιστάν, την Ινδία και ποιος ξέρει από πού αλλού.

Λένε ότι θέλουν να ξαναδώσουν στο κέντρο της Αθήνας την παλιά του αίγλη, αλλά δεν κάνουν τίποτα. Λένε ότι θέλουν να δώσουν κίνητρα, για να ξαναέρθουν οι Έλληνες στο κέντρο, που έχει γίνει άντρο εγκληματικότητας και λαθρομετανάστευσης. Λένε ότι θέλουν να αναβαθμίσουν αυτές τις παλιές και αριστοκρατικές συνοικίες. Είναι όλα ψέματα. Δεν θέλουν να κάνουν τίποτα από όλα αυτά. Γιατί αν ήθελαν, θα είχε ήδη γίνει.

Ο Δήμος Αθηναίων ξεκίνησε σχετικά πρόσφατα την καμπάνια «Τρίτη Κατεβαίνω Αθήνα», στην οποία συμμετέχουν πολλά εστιατόρια, που προσφέρουν μενού με 10 ευρώ, ποτό με 5 ευρώ και φιάλη κρασί με 12 ευρώ. Καλή προσπάθεια και όντως πολλοί κατεβαίνουν στο κέντρο τις Τρίτες. Αλλά αυτό δεν είναι λύση. Ούτε καν προσπάθεια αναβάθμισης. Αυτοί που ήδη διαμένουν στο κέντρο ή κοντά σε αυτό, θα κατέβουν να φάνε και να πιούνε και… αυτό είναι. Δεν παρέχεις κίνητρο σε κάποιον να μετακομίσει στο κέντρο μαζεύοντας καμιά 50 εστιατόρια και δίνοντας μενού με 10 ευρώ. Και η αλήθεια είναι ότι δεν μπορώ να πω πως ο Δένδιας δεν κάνει καλή δουλειά από το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης. Αλλά τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν στο κέντρο της Αθήνας και σε όλες τις προαναφερθείσες υπέροχες αυτές συνοικίες should go way beyond some cheap menus on a Tuesday night.

Κλείστε όλα τα παράνομα μαγαζάκια. Μαζέψτε όλους –μα όλους- τους παράνομους μετανάστες και απελάστε τους. Κάντε ενδελεχείς ελέγχους σε οικήματα του κέντρου, όπου κάποιοι επιτήδειοι υπενοικιάζουν διαμερίσματα των 50 τετραγωνικών και φιλοξενούν 50 Πακιστανούς, οι οποίοι με τη σειρά τους τα υπενοικιάζουν σε 100 Νιγηριανούς και ούτε καθ’ εξής. Μαζέψτε όλα τα βαποράκια, που κυκλοφορούν ελεύθερα στην Ομόνοια και στους γύρω δρόμους, ακόμα και στην Πλατεία Κοτζιά –όπου βρίσκεται η Δημαρχία Αθηνών, και πωλούν ναρκωτικά in the broad daylight. Μην κάνετε άλλο τα στραβά μάτια, μη ρίχνετε σκόνη στα μάτια μας, σταματήστε να χρηματίζεστε και σταματήστε να παριστάνετε ότι κάνετε ό,τι μπορείτε, αλλά ότι δυστυχώς το «φαινόμενο» δεν περιορίζεται ή δεν είναι εύκολο να περιοριστεί. Είναι πανεύκολο να περιοριστεί και να εξαλειφθεί. Απλά χρειάζονται αποτελεσματικά μέτρα που θα εφαρμοστούν γρήγορα και άμεσα και που θα εξαφανίσουν το πρόβλημα. Δεν χρειάζεται η Χρυσή Αυγή να πηγαίνει και να διαλύει τους πάγκους των μικροπωλητών. Αυτό είναι δουλειά του Κράτους και της Αστυνομίας. Αλλά… το Κράτος τους έδωσε πάτημα. Ας μη γκρινιάζουμε, λοιπόν, για το φαινόμενο της Χ.Α. Και αυτοί που παριστάνουν τους κομμουνιστές, προστατεύουν και γλύφουν τους μετανάστες, ας πάνε να ζήσουν στην Ομόνοια, την Πλατεία Αγίου Παντελεήμονα, την Πλατεία Βάθης και την Κυψέλη. Όχι να παριστάνουμε τους ανθρωπιστές, τους επαναστάτες και τους κομμουνιστές από τους καναπέδες της Εκάλης, των Βριλησσίων και του Κολωνακίου.